Μ Α Σ Ο Ν Ι Α
Η μυστική δραστηριότητα τoυ τεκτονισμού μεγαλοποιεί την επιρροή των μασόνων στην ελληνική κοινωνία. Παρόλα αυτά ο Τεκτονισμός διατηρεί τη φήμη, ότι βρίσκεται πίσω από κάθε πολιτική, κοινωνική, οικονομική ή άλλη δραστηριότητα.
Βασιλιάδες, πρωθυπουργοί, υπουργοί, μεγαλοτραπεζίτες, δικαστικοί, καθηγητές πανεπιστημίων, καλλιτέχνες, έμποροι, δημοσιογράφοι, επιστήμονες και άλλες προσωπικότητες ήτανε, και είναι, μέλη του Τεκτονισμού, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. ’τομα με φιλοδοξίες ή άλλες επιδιώξεις, συμμετέχουνε στη μυστική - απόκρυφη αυτή οργάνωση. Η συμμετοχή τους στη μασονία, εξάπτει τη λαϊκή φαντασία, που μεγαλοποιεί την δραστηριότητα του τεκτονισμού, την ισχύ και την επιρροή του στα σημερινά πολιτικά και οικονομικά πράγματα. Αλλά, και η Εκκλησία, κυρίως η Καθολική, με την πολεμική της έχει δημιουργήσει ένα θρύλο γύρω από την δραστηριότητα του Τεκτονισμού. Αντίθετα οι Αγγλικανοί δείχνουν ανοχή, αλλά και συμμετοχή στη μασονία.
-Τόση δύναμη, έχουν, επιτέλους, οι μασόνοι; Είναι ένα ερώτημα που πλανάται στο λαό, και σε άλλες κοινωνικές ομάδες που δεν βλέπουν με συμπάθεια την τεκτονική δραστηριότητα, ή έχουν αντίρρηση με τη μυστική και απόκρυφη δράση του.
Είχανε, πραγματικά, κάποτε δύναμη - ιδίως τον 18ο και τον 19ο αιώνα, αλλά και προηγουμένως - και η συστηματική διείσδυση ή η διακριτική στρατολόγηση ανθρώπων με θέσεις κλειδιά στην κοινωνία, αύξανε την επιρροή τους. Είναι και η μυστική δράση της μασονίας, που αυξάνει την ενεργή κοινωνική διείσδυσή της και την επίδρασή της στα πολιτικά ή τα οικονομικά μιάς χώρας. Δεν είναι έξω από την πραγματικότητα αν πούμε, ότι η μυστική και απόκρυφη δράση ελκύει άτομα φιλόδοξα και, γιατί όχι, ματαιόδοξα, τα οποία τα δίνουν όλα στην οργάνωση. Νιώθουν ξεχωριστά και ότι κάτι είναι. Έπειτα, οι θρησκευτικού τύπου τελετουργίες, με δοξασίες, τυπικά, και πειθαρχημένες επαναλαμβανόμενες θεουργικές δραστηριότητες, δημιουργούν «άβουλα» άτομα, που συσπειρώνονται γύρω από την αντίληψη της μοναδικότητας του τεκτονισμού.
Τα μυστήρια
Ο συμβολισμός, η ανάμειξη στοιχείων από τα αρχαία λατρευτικά τυπικά των Ελλήνων, των Αιγυπτίων, των Βαβυλωνίων, των Εβραίων, των Φοινίκων και των Χαλδαίων αναπαράγονται σε όλους τους βαθμούς της μασονικής ιεραρχίας. Εντυπωσιακά στοιχεία, που συνεγείρουν το συναίσθημα και πειθαναγκάζουν τα άτομα, ν΄ ακολουθούνε τη μυστηριακή οδό, η οποία διεκδικεί το αλάθητο των διδασκαλιών και το απόλυτο στη μέθοδο αναζήτησης της μυστηριακής αλήθειας, την οποία αποκαλούνε «φως».Δηλαδή, ο τεκτονισμός, είναι μιά μυστική γνωστική, παραθρησκευτική οργάνωση σαν κι αυτές που έδρασαν, κυρίως, τους τέσσερις πρώτους μεταχριστιανικούς αιώνες και αναβιώσανε τα μεσαιωνικά χρόνια, με το περίβλημα των ιπποτικών ταγμάτων. Τα τάγματα αυτά, όπως λ.χ. οι Ροδόσταυροι, οι ιππότες της Μάλτας, οι Αγγελικοί Αδελφοί, οι Ιππότες Καδώς, οι Ναΐτες, Καλατράβα κ.ο.κ., αλλά και στο Ισλάμ οι Ασασσίνοι (δολοφόνοι) είχαν ιεραρχία και τάξεις. Στις τάξεις τους υπηρετούσαν αριστοκράτες και ευγενείς, που διοικούσαν, ιερατείο, το οποίο προερχότανε από τις ίδιες τάξεις και οι στρατιώτες, οι οποίοι εστρατολογούντο από τα λαϊκά κοινωνικά στρώματα, για να υπηρετούνε τυφλά, και χωρίς αντιρρήσεις, το τάγμα τους.
Η κοινωνική αδικία που επικρατούσε το μεσαίωνα και τα ύστερα χρόνια, έσπρωχνε το λαό προς τα ιπποτικά τάγματα. Έθελγε, άλλωστε, τα άτομα λαϊκής προέλευσης, το γεγονός ότι αποκτούσανε δύναμη ως μέλη των ιπποτικών ταγμάτων με κοινοβιακή ζωή, με επίφαση ισότητας των μελών, με μυστικές τελετουργίες και διδασκαλίες, με ανώτατη ιεραρχία κάτω από τη σιδερένια διοίκηση του Μεγάλου Δασκάλου, του Μάγιστρου ή του Πρωτομαϊστορα, ή Μεγάλου Ποντίφηκα.
Ακόμη και σήμερα ατόμα, μεσαίων ή κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων, εντυπωσιάζονται από το γεγονός, ότι μυούμενα στη μασονία, γίνονται αυτόματα «αδελφοί» αριστοκρατών και υψηλόβαθμων στελεχών της κοινωνίας. Στις ξένες χώρες οι Έλληνες μετανάστες μυηθήκανε στο μασονισμό, ακριβώς γι΄ αυτόν το λόγο, για να μην είναι στο περιθώριο, για να μην αποκαλούνται από τους ντόπιους «παλιόξενοι» και να μην αισθάνονται κοινωνική απομόνωση.
Σημαντική επίδραση στα τυπικά της μασονίας έχουν εβραϊκά στοιχεία, αλλά και αιγυπτιακά από την θρησκεία του Όσιρη και της Ίσιδος, ή την πίστη τους στις άγνωστες απόκρυφες διδασκαλίες του Ερμή του Τρισμέγιστου, καθώς και τους ορφικούς ή τους πυθαγόρειους ή τα Καβείρια Μυστήρια. Κι αυτές περιβαλλόμενες με μυστήριο και μύθους.
Αναμειγνύουν αυτά τα στοιχεία, όπως ακριβώς έκαναν οι γνωστικοί βαλεντινιανοί και οφίτες την εποχή της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και ο Μάνης. Ένας Πέρσης φιλόσοφος ιδρυτής θρησκείας, ο οποίος ανάμειξε στοιχεία ζωροαστρισμού, ιουδαϊσμού, βουδιστικά και χριστιανικά. Εκτελέστηκε από τους Πέρσες με οδυνηρό θάνατο. Τον γδάρανε ζωντανό. Υπάρχουνε και σήμερα υπολείμματα του μανιχαϊσμού.
Οι Ιουδαίοι Εσσαίοι, επίσης, διαδραματίζουνε μεγάλο ρόλο στη νοοτροπία και τη διδασκαλία των μασόνων, όπου πλάθουνε διάφορους μύθους, στα πλαίσια της τεκτονικής παραδόσεως. Κι αυτών οι διδασκαλίας είναι πολύ λίγο γνωστές.
Η χρησιμοποίηση ονομάτων χριστιανών αγίων και ιστορικών βασιλέων εξάπτουν, επίσης, τη φαντασία των μασόνων, ιδίως όσων δεν έχουνε σχετική φιλοσοφική και ιστορική παιδεία.
Οι Στοές φέρουν ονόματα βαρύγδουπα, μεταξύ των οποίων Στοά της Βασιλικής Αψίδας, η οποία, σε διάφορες εποχές είχε ονόματα όπωςΑγία Στοά, Ιερά Στοά και Βασιλική Στοά.
Η τεκτονική παράδοση διδάσκει, ότι:
· Η Αγία Στοά άνοιξε σε σκηνή στην έρημο και προήδρευσαν διαδοχικά ο Μωυσής, ο Αχολιάβ (ή Ελιάβ) και ο Βεζαλεέλ (ή Βεσελεήλ).
· Η Ιερά Στοά άνοιξε στο όρος Μορία στη διάρκεια της ανοικοδόμησης του πρώτου ναού. Στην Ιερά Στοά προήδρευσαν ο βασιλιάς του Ισραήλ Σολομών, ο βασιλιάς της Τύρου Χιράμ και ο πρωτομάστορας του ναού, επίσης, Χιράμ.
Στον τρίτο βαθμό, του διδασκάλου, γίνεται η αναπαράσταση της δολοφονίας του Χιράμ, με τυπικό του θανάτου και της ανάστασής του.
· Η Βασιλική Στοά άνοιξε ανάμεσα από τα ερείπια του ναού του Σολόμωντα. Στη διάρκεια της ανοικοδομήσεώς του προήδρευσαν ο Ζουρεββάβελ, ο Χαγκάι και ο Ιοσούας.
Όσον αφορά το πάθος των μασόνων για ονόματα αγίων, κυρίως του Ιωάννη, εκτός από την εβραϊκή καταγωγή των προσώπων, υπάρχει και σχετική τεκτονική παράδοση για τον κάθε Ιωάννη. Θεωρούνται πάτρωνες των χριστιανών μασόνων:
1. Ο Ιωάννης ο βαπτιστής, θεωρείται προστάτης των συντεχνιών λιθουργών, που έδρασαν ως αδελφότητες στις αρχές της δεύτερης χιλιετίας στην Αγγλία, αλλά καθιερώθηκε στα 1717 ως προστάτης της Μεγάλης Στοάς της Αγγλίας.
2. Ο Ιωάννης ο ευαγγελιστής, τιμάται κυρίως από τις σκωτικές στοές.
Παραδέχονται οι τέκτονες, ότι οι ονομασίες αυτών των αγίων δοθήκανε σε περιοχές όπου υπήρχανε θρησκόληπτοι και δεν βλέπανε με καλό μάτι την μυστική δραστηριότητά τους. Ύστερα, επειδή στις περιοχές αυτές υπήρχε ηλιολατρεία, αντικαταστήσανε τις γιορτές με την επέτειο εορτών του Αγίου Ιωάννου στο θερινό και το χειμερινό ηλιοστάσιο, δηλαδή στις 21 Ιουνίου και στις 22 Δεκεμβρίου. Οι χριστιανικές γιορτές και τα ονόματα χρησιμοποιήθηκαν ως προκάλυμμα.
Στοές αφιερωμένες και σε άλλους αγίους υπάρχουνε πολλές, για διάφορους λόγους (Αγίου Ανδρέα, Αγίου Παύλου, Αγίου Πέτρου κ.λπ.).
Όλα αυτά μπορεί να τα συναντήσει ο καθένας και στην καθημερινή κοινωνική ζωή. Τότε, γιατί τόση μυστικότητα και αποκρυφισμός στη μασονία; Επικρατεί η εντολή, που είναι όρος και κανόνας ζωής των μασόνων: Βλέπε, ’κου, Σώπα (από τα λατινικά Audi, Vide, Tace), που καθιερώθηκε στα 1813 και ισχύει απαρέγκλιτα.
Οι Ναΐτες λ.χ. είχανε φοβερή στρατιωτική πειθαρχία και μυστικότητα και δεν έσπαγε η σιωπή των μελών. Χρησιμοποιούσανε και το φόνο ως μέσο επιτυχίας του τάγματος, ή για να βγάλουν από τη μέση ανεπιθύμητα πρόσωπα:
Ο «θάνατος» -όχι ο φυσικός- είναι και σήμερα η τιμωρία όσων σπάνε τη σιωπή του μασονισμού. «Θάνατος» επαγγελματικός, «θάνατος» οικονομικός και «θάνατος» κοινωνικού απομονωτισμού. Όσο πετυχαίνει, βέβαια.
Τα σύμβολα
Η συμβολική και αλληγορική μέθοδος διδασκαλίας των μασόνων έχει καθαρά θρησκευτικό χαρακτήρα και κατάγεται από τους αλεξανδρινούς χρόνους, όπως διακηρύσσουν οι θεωρητικοί αξιωματούχοι τους.
Οι συμβολισμοί και οι αλληγορίες αποτελούνε τη βάση του τεκτονικού συστήματος, παραδέχεται ο μασόνος Mackey:
· Από την αλεξανδρινή σχολή κατέχομε, γράφει, τον γνωστικισμό και την καβαλλά και ιδίως το σύστημα του συμβολισμού και των αλληγοριών, που βρίσκεται στη βάση της τεκτονικής φιλοσοφίας.
Στους πυθαγόρειους και τους αλεξανδρινούς χρωστούν οι τέκτονες δάσκαλοι την ουσία των δογμάτων και την εσωτερική μέθοδο μεταδόσεώς τους.
Και υπογραμμίζει ο μασόνος θεωρητικός δάσκαλος:
«Ο Αριστόβουλος και ο Φίλων -ζήσανε διαφορετικούς αιώνες- διδάξανε στους μασόνους τη θεωρία ότι οι ιερές γραφές των Εβραίων ήσαν με το σύστημα των αλληγοριών τους, η πραγματική πηγή κάθε θρησκευτικού και φιλοσοφικού δόγματος (που ακολουθούν οι μασόνοι!), του οποίου η φραστική και επιφανειακή μορφή ήτανε μόνο για τον κοινό λαό (τους αμύητους και βέβηλους, κατά τη μασονική ορολογία), ενώ η εσωτερική ή «κεκρυμμένη έννοια προωρίζετο μόνον δια τους μύστας».
Μύστες κατά τον τεκτονισμό είναι ο Βούδας, ο Ζωροάστρης, ο Πυθαγόρας, ο Ορφέας, ο Χριστός, ο Μωάμεθ και άλλοι δάσκαλοι μυστικών και απόκρυφων ή θεοσοφικών θεωριών, ανάμεσα στους οποίους οι περισσότεροι ήτανε και είναι μασόνοι»!
Ο Μέγας Αρχιτέκτων
Με όλα αυτά και άλλα πολλά στοιχεία, ο τεκτονισμός έχει τη μορφή θρησκείας, αφού διαθέτει διδασκαλίες και δόγματα βιωματικής πίστης, ιερατεία, απρόσωπο θεό, αμφιέσεις και ιερά σύμβολά, τυπικά, δόγματα, ναούς, μυστήρια και τελετουργίες.
Η ανωτάτη δύναμη είναι ο Μέγας Αρχιτέκτων του Σύμπαντος με συγκρητιστική θεοσοφική (μανιχαϊκή) μορφή αποδοχής από το κάθε μέλος της Στοάς.
Ο τεκτονισμός δεν επιβάλλει θετική πίστη σ΄ ένα θεό και στην αποκάλυψη, αλλά σε μια άχρωμη θρησκευτικότητα, που ο καθένας διαμορφώνει. Η αυτογνωσία είναι ένα σύνθημά τους και δόγμα, όπως και των γνωστικών, οι οποίοι με την αυτογνωσία θεοποιούσανε τον άνθρωπο.
Ο μασόνος είναι ελεύθερος να πιστεύει ό,τι θέλει, στα πλαίσια μη δέσμευσης των μασόνων για κάποια συγκεκριμένη θρησκεία, αρκεί να μην αμφισβητεί ό,τι διδάσκεται στα τεκτονικά τυπικά. Ή, καλύτερα, να τα αποδέχεται με τη συνεχή επανάλειψη. Έτσι ο Πυθαγόρας, ο Βούδας, ο Αβραάμ, ο Μωυσής και άλλοι είναι δάσκαλοι και μύστες, απ΄ όπου ο μασόνος αντλεί θρησκευτικά και φιλοσοφικά στοιχεία.
Ο Μέγας Αρχιτέκτων του Σύμπαντος είναι η κάθε μεγάλη δύναμη, η οποία έχει τις ρίζες του στο θεό ’μμωνα, τον οποίο θεωρούν οικοδόμο, ή αρχιτέκτονα, γιατί "’μων" στα εβραϊκά σημαίνει ακριβώς αυτές τις ονομασίες.
Το δόγμα της ενότητας της μασονίας καλύπτεται από το σύνολο των διαφόρων εκδηλώσεων «του ενός και μόνου θεού», «του ανύπαρκτου, του ενουσίου όντος, του μόνο γεννώντος στον ουρανό και στη γη, του απάτορος και αμήτορος, πατέρα και μητέρα των πάντων». Πρόκειται για την γνωστική θεωρία του αρσενικού-θηλυκού, του ανδρόγυνου όντος κ.λπ.
Η θρησκευτική φιλοσοφία του τεκτονισμού βασίζεται στις θεωρίες που θεμελίωσαν οι μασόνοι Lessing, Herder και Fichte, «θέτει όλες τις θρησκείες στο ίδιο επίπεδο». Οι διάφορες θρησκείες «αποτελούνε σταθμούς στην εξέλιξη της ανθρωπότητας προς το υπέρτατο τέρμα, όπου όλοι οι λαοί θα φτάσουνε και θα βρουν εκεί τον αληθινό δρόμο». Τον δρόμο προς το φως! Αυτό το παρέχει ο τεκτονισμός και, μάλιστα, αλάνθαστα.
«Οι μασόνοι κρατούνε για τους εαυτούς τους την τέχνη να φυλάγουνε τα μυστικά. Κρατούνε για τους εαυτούς τους, επίσης, την τέχνη της μετουσιώσεως, τα μέσα να επιτυγχάνουνε την τέχνη του Αμπράκ…».
Αποκρυφισμός
Ο τεκτονικός αποκρυφισμός, είναι ένα άλλο στοιχείο, που δημιουργεί στη φαντασία του λαού δαιμονικές και υπερφυσικές δυνάμεις, για τα μέλη των Στοών.
- Υφίσταται αποκρυφισμός στη μασονία;
Βεβαίως, αφού μελετούν το ταλμούδ, την καβαλλά, την κλείδα του Σολομώντα (Clavicula Salomonis) και τις διδασκαλίες αποκρυφιστών, όπως του Καλλιόστρο, του Μαρτίν, του Στέπτφερ, του δρ. Παπύς κ.ά. ΄Η δίνουν ερμητικές εξηγήσεις σε θεολογικές απόψεις επίσημων θρησκειών, όπως λ.χ. θεωρούν ιερή τη λέξη ΙΝRI (Igne Natura Renovatur Integra=με τη φωτιά η φύση αναγεννάται ολόκληρη), που δίδασκαν οι Ιππότες του Ναού (Ναΐτες). Αντιστρέψανε, δηλαδή, το Ιησούς Ναζωραίος Βασιλεύς των Ιουδαίων σε ερμητική θεωρία.
Υποστηρίζεται, εξάλλου, ότι ο Ελευθεροτεκτονισμός, ιδιαίτερα στους φιλοσοφικούς βαθμούς, έχει σχέση με τον αποκρυφισμό. Όλη η διάρθρωση του τεκτονισμού μετά τον 3ο βαθμό, περικλείει μεγάλο μέρος της απόκρυφης επιστήμης και του μυστηρίου, συγχρόνως. Αλλοιώτικα θα ήταν αδύνατο να ερμηνευτούνε και να γίνουνε κατανοητοί οι φιλοσοφικοί βαθμοί, τα σύμβολα και οι αλληγορίες τους, που διαμορφωθήκανε το 18ο αιώνα.
Μεταξύ των θεωριών που πρεσβεύουν, όπως είπαμε, είναι τα διάφορα μυστήρια των ορφικών, των πυθαγορείων, της Ελευσίνας και του Ερμή του Τρισμέγιστου. Όλα με μία ασάφεια και μια δική τους εξήγηση.
Να ένα δείγμα συμβολικής διδασκαλίας με ερωτήσεις και απαντήσεις, όπως το παρέχει σε κατήχηση μασόνου ο δικός τους Wahreit Einigkeit:
Ε. Τι οικοδομούν οι Ελεύθεροι Τέκτονες;
Α. Aόρατον Ναόν, του οποίου το σύμβολον είναι ο Ναός του Βασιλέως Σολομώντος.
Ε. Πώς ονομάζεται η διδασκαλία του τόπου της ανεγέρσεως του μυστικού αυτού οικοδομήματος;
Α. Βασιλική Τέχνη, διότι διδάσκει τον άνθρωπον πώς να κυβερνά τον εαυτόν του.
Διαμάχες
Ο τεκτονισμός αντιμετώπισε και αντιμετωπίζει κατά καιρούς επιθέσεις από τις Εκκλησίες. Η Καθολική και η Ορθόδοξη Εκκλησίες υπήρξανε πάντοτε εχθρικές μαζί του. Ιδίως η Καθολική, που ήτανε και θέμα ισχύος της στην περίοδο του ιπποτικού μεσαίωνα.
Οι τέκτονες, κατά καιρούς, αναφέρουν ότι ανώτατοι κληρικοί μετείχανε στην οργάνωσή τους και ότι η μασονία δεν είναι θρησκεία, αλλά φιλοσοφικό-φιλανθρωπικό σύστημα. Έτσι, λειτουργεί στην Ελλάδα με Διάταγμα, που πρωτοεκδόθηκε το 1927 και άλλα που εκδοθήκανε το 1949 και το 1956 με υπογραφές του Παύλου Κουντουριώτη, του βασιλιά Παύλου, των υπουργών κοινωνικής πρόνοιας της εποχήςΚωνσταντίνου Καραμανλή και Π. Λεβαντή. Τα διατάγματα χαρακτηρίζουνε το Τεκτονικό Ίδρυμα, ως φιλανθρωπικό.
Από της ιδρύσεώς του ο Ελληνικός τεκτονισμός αντιμετώπισε από μεγάλη μερίδα του λαού αμφισβήτηση και επιφυλάξεις. Φυσικά και από την Εκκλησία.
Η εμφάνιση του μασονισμού αρχίζει, για το ελληνικό στοιχείο, στο εξωτερικό. Στην Ιταλία, στην Αίγυπτο και στην Αγγλία. Εκεί όπου υπήρχε ελληνισμός και μάλιστα με οικονομική άνεση.
Στον ελληνικό χώρο η πρώτη μασονική στοά εμφανίζεται το 1740 στην Κέρκυρα. Λειτούργησε κάτω από την κηδεμονία της Στοάς της Βερώνας και με χρήση της ιταλικής γλώσσας, ενώ πρόεδρός της ήταν ο προβλεπτής της Ενετικής Δημοκρατίας των Ιονίων Νήσων. Την ίδια περίοδο, στα 1744, λειτούργησε στο Γαλατά της Κωνσταντινουπόλεως Στοά, τα μέλη της οποίας αποκαλούνταν Κονιάτες. Σώθηκε ένα αντίτυπο του τυπικού με τίτλο «Τέκτων μαθητευόμενος. Πρώτος βαθμός», αντίτυπο του οποίου ήρθε στα χέρια του Οικουμενικού Πατριάρχου Παϊσίου, το 1745. Ο Παϊσιος από τη Νικομήδεια με εγκύκλιο του αποκήρυξε τους τέκτονες και τους χαρακτήρισε άθεους. Στην Κύπρο, ο αρχιεπίσκοπος Κυπριανός με αφοριστική εγκύκλιο αποκαλεί τους τέκτονες προδότες, γιατί συνεργάζονται με τους ’γγλους κατακτητές, αφού συνυπάρχουν σε μυστικές μασονικές στοές και αποκαλούνται αδελφοί.
Απόσπασμα του τυπικού των τεκτόνων του Γαλατά, που διασώθηκε, αναφέρει, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα:
«Όστις επιθυμεί να συναριθμηθή με την Εταιρείαν των Κονιατών πρέπει να συστηθή από έναν άλλον συνάδελφον ως υποκείμενον αρκετόν και άξιον και τότε θέλει δοθή άδεια να παρουσιασθή οδηγούμενος από εκείνον τον συνάδελφον, χωρίς φως, μέσα εις ένα σπίτι (ωσάν εις τόπον της Βηθλεέμ) της Εταιρείας και φθάνοντας εκεί ερωτάται εάν έχη πνεύσιν, ήγουν κλίσιν, δια να συναριθμηθή, ερωτάται περί της καταστάσεώς του, ονόματός του και επωνυμίας του, έπειτα του αφαιρείται κάθε λογής μέταλλον, λίθος πολύτιμος και τα εξής.
…» Γυμνώνεται το δεξιόν γόνυ και εις τον αριστερόν του πόδα επάνω εις το παπούτζι του μποδένουν μίαν γόβαν, ήγουν κοντούραν φράγκικην περισφαλίζοντές του τους οφθαλμούς με ένα μανδήλιον. Εις τοιούτον τρόπον τον αφίνουν ως μίαν ώραν σχεδόν εις τας φαντασίας του. Περνώντας ούτος ο καιρός ερωτάται τρεις φορές περί του ονόματος του βαπτίσματος έστω και έξω από το σπίτι είναι οι συνάδελφοι με σπαθί γυμνόν εις τας χείρας, φυλάττοντές το από κάθε ακαθαρσίαν. Ο Π ρ ω τ ο μ α ϊ σ τ ω ρ περιεζωσμένος ζώνην γαλαζίαν εις σχήμα τρίγωνον προτάσσει να ερωτηθή εάν έχη πνεύσιν και τούτο ποιών ο ανάδοχος, ο υποψήφιος αποκρίνεται και έτσι ο πρωτομαϊστωρ του τάζει την είσοδον, κάμνοντάς τον να κάμη τρεις γύρω τριγύρω μιάς συγγραφής εξαπλωμένης επάνω εις το έδαφος, παρουσιάζοντας επάνω εις δύο κολόνας την σκιαγραφίαν του Ναού του Σολομώντος με δύο γράμματα κεφαλιακά Ι.Π. Εις το μέσον του θαλάμου είναι τρεις μεγάλαι λαμπάδες αναμμέναις…ύστερα από τρία τέταρτα της ώρας τον υπάγουν εις το μέσον του αυτού τόπου, έμπροσθεν του πρωτομαϊστορος ο οποίος ευρίσκεται έμπροσθεν μιάς καθέδρας μεγάλης επάνω εις την οποίαν είναι το Ευαγγέλιον του Αγίου Ιωάννου και ερωτηθείς περί της πνεύσεώς του, αποκρίνεται και πάλιν έτσι προστάζει να του λυθούν οι οφθαλμοί. Οι συνάδελφοι του πιάνοντας τα άρματα πλησιάζουν αυτόν ύστερα από τρεις κινήσεις εις ένα θρόνων χωρίς ακούμβισμα όπου είναι πλησίον εις την μεγάλην καθέδραν.
» Πρέπει έπειτα αυτός με το γόνυ γυμνόν να γονατίση επάνω εις το θρονί το χωρίς ακούμβισμα και το άλλο πόδι να το αφίνη κρεμάμενον εις τον αέρα ερωτώντας τον εις τον αυτόν καιρόν ο πρωτομαϊστωρ αν τάσση να φυλάττη τα απόκρυφα των Κονιατών και της τάξεώς των, πλην έμπροσθεν τινός συναδέλφου και παρόντος του πρωτομαγίστορος. Του γυμνώνεται το στήθος δια να ιδούν μην είναι γυναικείας φύσεως και εγγίζοντάς τον εις το αριστερό βυζί ένα πριέλι το οποίον ο ίδιος κρατεί έχοντας το δεξιόν του χέρι επάνω εις το Ευαγγέλιον του Αγίου Ιωάννου, ομνύει…
» Τελειώνοντας ασπάζεται το Ευαγγέλιον και ο πρωτομαϊστωρ προτάσσοντάς τον να συμώση, του δίδει την ζώνην του λευκού δέρματος των κονιατών και δύο ζευγάρια χειρόκτια ένα διά λόγου του και άλλο δια την πλέον ηγαπημένην του…».
Μετά από διάφορες περιπέτειες δημιουργήθηκε στην Αθήνα τεκτονική κίνηση με διευθυντήριο. Το προσωρινό διευθυντήριο αποτελέστηκε από τους υπουργούς Σπήλιο Αντωνόπουλο και Δ. Μαυροκορδάτο, τον καθηγητή του αστικού και εμπορικού δικαίου Ν. Δαμασκηνό, με αναπληρωματικό μέλος τον, επίσης καθηγητή Πανεπιστημίου, Ι. Παπαδάκη. Το διευθυντήριο προχώρησε στη δημιουργία Στοών και χειραφετήθηκε από την ιταλική τεκτονία, οπότε έκανε εκλογές και συστήθηκε η Μεγάλη Στοά, αποτελούμενη από τους:
· Α. Γονατά, Ν. Δαμασκηνό, Π. Πυλαρινό, Ε. Σταυρόπουλο, Μ. Δροσινό, Α. Γλαράκη, Ε. Μόρδο, Λ. Αργυρόπουλο, Α. Καλύβα, Σ. Δουκάκη, Σ. Αντωνόπουλο, Γ. Γλύνη, Α. Κριτή και Α. Βαρελίδη.
Ο Τεκτονισμός αντιμετώπισε δυσκολίες και είχε εσωτερικές διαμάχες, από την πρώτη στιγμή. Στην προσπάθεια να υπάρξει ενότητα σκεφτήκανε να φέρουνε μία προσωπικότητα από το εξωτερικό. Στην Αγγλία ζούσε ένας ΄Ελληνας με το όνομα Δ. Ροδοκανάκης, ο οποίος ισχυριζότανε ότι ήτανε πρίγκιπας, διάδοχος του θρόνου του Βυζαντίου, ενώ επρόκειτο για το γιο εμπόρου από τη Σύρα. Τον απατεώνα ψευτοπρίγκιπα καλέσανε, τον χειροτονήσανε στους ανώτατους βαθμούς και ως 33ος σύστησε το πρώτο Ύπατο Συμβούλιο του 33ουβαθμού. Ο ίδιος έγινε ΄Υπατος Ταξιάρχης και μεγάλος Αρχιγραμματέας ο Ι. Παπαδάκης.
Η άρχουσα τάξη των Αθηνών μπήκε στη μασονία, δημιουργώντας μία λέσχη πολιτικής και οικονομικής ισχύος, αφού την αποτελούσαν υπουργοί, καθηγητές πανεπιστημίου, επιχειρηματίες και προσωπικότητες της «καλής κοινωνίας», όπως οι Α. Βρυζάκης, Σ. Στεφάνου, Σ. Αραβαντινός, Φ. Σερπιέρης, Ν. Φίλωνος, Κ. Κατακουζηνός, Τ. Φιλήμονας, Θ. Φλογαϊτης, Μ. Μπότσαρης, Ν. Γιαννικώστας, Επ. Κανάρης, Ν. Ράδος, Ν. Βάρβογλης, Σ. Νάγος, Π. Χατζηπάνος (ως υπουργός Εργασίας κατηγορήθηκε για ατασθαλίες και αναγκάστηκε να παραιτηθεί), Β. Κριμπάς κ.ά.
Μάχες χωρίς πυρά
Η Εκκλησία ήταν ανέκαθεν εναντίον της λειτουργίας του τεκτονισμού, αλλά περιοριζότανε σε φραστικούς αφορισμούς και αποδοκιμασίες, ενώ ορισμένοι μητροπολίτες, επειδή συνεργάζονται με πλούσιους μασόνους, κάνουνε το «κοροΐδο». Κάνουνε τα στραβά μάτια και ότι δήθεν δεν γνωρίζουνε τη συμμετοχή τους στη μασονία.
Υπάρχουνε, βέβαια, εξαιρέσεις. Μία χαρακτηριστική περίπτωση είναι του αρχιεπισκόπου Πατρών και Ηλείας Ιεροθέου, που το 1898-9, ήτανε πρόεδρος της Σχολής Απόρων Παίδων στην Πάτρα. Πληροφορήθηκε ότι μασόνοι ήτανε καθηγητές και κάνανε προσηλυτισμό στους μαθητές. Ζήτησε από το διευθυντή να τους απομακρύνει. Εκείνος δεν υπάκουσε (!) και ο αρχιεπίσκοπος παραιτήθηκε καταγγέλλοντας το γεγονός.
Στα μεταπολιτευτικά χρόνια έκδοτης εβδομαδιαίας εφημερίδας αποκάλεσε μασόνο τον επίσκοπο Δωδώνης Χρυσόστομο (σημερινό μητροπολίτη Ζακύνθου). Ο επίσκοπος εμήνυσε τον εκδότη, για εξυβριστικό και συκοφαντικό το χαρακτηρισμό. Η δίκη προσδιορίστηκε να γίνει στη Λάρισα. Πόλη στην οποία υπάρχει μεγάλη μασονική δραστηριότητα, αλλά και παραεκκλησιαστική δράση. Στο δικαστήριο γίνανε προσπάθειες να ματαιωθεί η δίκη, για να μη συζητηθεί. Δεν συνέφερε τους μασόνους η δίκη, αν έβγαινε απόφαση ότι ο χαρακτηρισμός μασόνος μπορεί να θεωρείται υβριστικός και συκοφαντικός, για ιεράρχη. Αλλά και οι παραεκκλησιαστικοί θέλανε να αθωωθεί ο δικός τους άνθρωπος, ο εκδότης, που έγραψε όσα έγραψε για να βλάψει προσωπικά τον επίσκοπο Δωδώνης και δι΄ αυτού τον αρχιεπίσκοπο, μακαριστό Σεραφείμ. Ύστερα από τρίωρη διάσκεψη, και παρά την αντίθετη άποψη του εισαγγελέα της έδρας κ. Φλώρου, το δικαστήριο ματαίωσε τη συζήτηση, επειδή ο επίσκοπος είχε πάρει άδεια για να κάνει μήνυση από τον προϊστάμενό του αρχιεπίσκοπο και όχι από την Ιερά Σύνοδο!
Στις χρονιές 1998-99 το Υπουργείο Παιδείας, υπουργεύοντος του κ. Γερ. Αρσένη, μελέτησε και αφαίρεσε από τα σχολικά βιβλία του λυκείου τα κεφάλαια που έχουν σχέση με το σιωνισμό και τη μασονία. Η Ιερά Σύνοδος αντέδρασε και η απάντηση, που δόθηκε από τον Υπουργό στον αρχιεπίσκοπο κ. Χριστόδουλο, ήταν ότι το θέμα το χειριζότανε το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Επικοινωνήσαμε τότε, τόσο με τον αρχιεπίσκοπο, όσο και με το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, για να πληροφορηθούμε τη διαδικασία και το σκεπτικό των δύο πλευρών. Χρειάστηκε να γίνει αλληλογραφία εκ μέρους μας και να ζητηθεί η επέμβαση της Υπουργού Εσωτερικών κας Βάσως Παπανδρέου, του Συνηγόρου του Πολίτη και των Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης, για να μας στείλει το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο τα πρακτικά της συζήτησης των «εγκεφάλων» του, που καταλήξανε στην αφαίρεση αυτών των κεφαλαίων, από τα βιβλία των θρησκευτικών. Η πράξη, ασφαλώς, δείχνει, ότι οι δύο δυνάμεις, το Ισραηλιτικό Συμβούλιο και η μασονία, διαθέτουνε γερές προσβάσεις στην εξουσία, αφού επιβάλλανε την άποψη τους. Έτσι, τα ελληνόπουλα δεν ενημερώνονται για τα δύο αυτά παράκεντρα εξουσίας, που δρουνε στην ελληνική κοινωνία. Οπωσδήποτε ρόλο παίξανε και τα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο όνομα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ποίων, άραγε, δικαιωμάτων, όταν υπονομεύεται η ελληνική κοινωνία;
Σήμερα, στην ελληνική κοινωνία η μασονία δεν έχει την παλιά αίγλη της. Τα κέντρα εξουσίας έχουνε μεταφερθεί σε άλλες κλειστές λέσχες, όπως της Ρώμης, τη Μπίλντεμπεργκ, τα Ινστιτούτα Στρατηγικών και Πολιτικών Μελετών, τους G7 και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, που ελέγχουνε την πολιτική και την οικονομική δραστηριότητα των κρατών και των λαών τους. Παρόλα αυτά δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι και τα υπόγεια κέντρα της μασονίας, λόγω της αφανούς, μυστικής και σιωπηρής δραστηριότητάς της, είναι σε θέση να κάνουνε ζημιά σε πρόσωπα και φορείς. Κανένας δεν γνωρίζει, από πού μπορεί να «σου έρθει» η επίθεση. Ο γράφων (ο ομιλών), άλλωστε, έχει υποστεί αυτήν την υπόγεια επίθεση στο πετσί του επί πολλά χρόνια. Τόσο σε πολιτικό, όσο και σε κοινωνικό-επαγγελματικό επίπεδο! Όσο για την Εκκλησία, αυτή περιορίζεται σε μερικές αντιμασονικές ψευτοεκδόσεις και σε φραστικό πόλεμο, που δεν αγγίζουνε την ουσία του προβλήματος…
Από τις εκδόσεις αυτές, φαίνεται ότι οι συγγραφείς τους έχουν ελλιπή ενημέρωση. Έτσι οι μασόνοι χαίρονται, γιατί δεν υπολογίζουνε την Εκκλησία, ως σοβαρό αντίπαλο, αφού τα επιχειρήματα είναι επιφανειακά και αυτά που γράφονται στις διάφορες εγκυκλοπαιδείες ασήμαντα. Οι ληματογράφοι των εγκυκλοπαιδειών, στην πλειοψηφία τους είναι «μασόνοι», ή αντιγραφείς του λήμματος από ξένες πηγές. Χαρακτηριστικό, τέλος, είναι το γεγονός, ότι η Εθνική Βιβλιοθήκη δεν έχει τις εκδόσεις του Τεκτονικού Ιδρύματος. Τα περί τεκτονισμού βιβλία είναι εκείνα που οι ίδιοι οι μασόνοι στέλνουν, ενώ είναι υποχρεωμένοι από το νόμο να αποστέλλεται στην Εθνική Βιβλιοθήκη κάθε έκδοσ
Προέλευση
Oι ιδέες των ποικίλων τάσεων, που μπήκαν στο στόχαστρο τής Ιεράς Εξέτασης πέρασαν σε άλλες μυστικές οργανώσεις, όπως είναι η μασονία. Εξάλλου η μασονία βρίσκεται στο επίκεντρο κάθε φορά που γίνεται λόγος για «παγκόσμιες συνωμοσίες».
Η κίνηση αυτή έχει την αρχή της στις συντεχνίες των οικοδόμων καθεδρικών ναών κατά τον Μεσαίωνα, που ζούσαν ομαδικά στις «καλύβες οικοδομής» (στοές). Χρησιμοποιούσαν σύμβολα και συνθήματα, προκειμένου ΝΑ διαφυλάξουν τα μυστικά τού επαγγέλματός τους από ανεπιθύμητο ανταγωνισμό.
Το έτος 1717, τέσσαρες στοές ενώθηκαν στο Λονδίνο και μ' αυτό τον τρόπο δημιουργήθηκε η «Μεγάλη Στοά». Έτσι οι «καλύβες οικοδόμων» των Καθεδρικών Ναών μεταβλήθηκαν σε κοινωνικές λέσχες.
Κατά τον μεσαίωνα οι συντεχνίες αυτές προστατεύονταν επίσημα από τούς Βασιλείς. Ήταν επομένως ελεύθερος χώρος, όπου μπορούσαν ανενόχλητα νά διαφυλαχθούν και νά καλλιεργηθούν ιδέες και τάσεις που βρίσκοντο υπό διωγμό. Υποστηρίζεται ότι στις συντεχνίες κατόρθωσαν νά παρεισφρήσουν αποκρυφιστικές οργανώσεις, όπως οι Ναίτες και οι Ροδόσταυροι. Έτσι οι συντεχνίες των πρακτικών οικοδόμων έγιναν στοές πνευματικών οικοδόμων, με σκοπό την μεταβολή των «ακατεργάστων λίθων σε κατεργασμένους», με πνευματική έννοια.
Η προετοιμασία γι' αυτό το πνευματικό οικοδόμημα συμπληρώθηκε το έτος 1723 με την έκδοση του βασικού Συντάγματος των μασόνων, των «Αρχαίων Καθηκόντων». Συγγραφέας του είναι ο πρεσβυτεριανός κήρυκας στο Λονδίνο James Anderson.
Σκοπός
Βασικός σκοπός τής μασονίας ήταν η μεταβολή «ενός ακατέργαστου λίθου σε κατεργασμένο». Αυτό διατυπώθηκε στις «Βασικές Αρχές» των Γερμανών μασόνων, πού συντάχθηκαν στην Φρανκφούρτη κατά την μεταπολεμική περίοδο:
«Η μασονία ενώνει άνδρες σε αδελφικές μορφές, μέσω σεβαστών τελετουργικών πράξεων, επιδιώκει πνευματική εμβάθυνση και εξευγενισμό... Η ελευθερία πίστης, συνείδησης και σκέψης αποτελεί για τούς μασόνους ανώτατο αγαθό. Γι' αυτό προσλαμβάνουν χωρίς προκατάληψη άνδρες καλής φήμης ως αδελφούς, χωρίς νά παρατηρούν τη θρησκευτική ομολογία, τη φυλή, την εθνικότητα, τις πολιτικές πεποιθήσεις και την κοινωνική τάξη του καθενός. Ο μασόνος αναγνωρίζει στην οικοδομή των κόσμων, σε όλα τα ζώντα όντα και στην ηθική συνείδηση των ανθρώπων ένα θεϊκό δημιουργικό πνεύμα πλήρες σοφίας, ισχύος και ωραιότητος και το τιμά με το σύμβολο τού Παντοδύναμου Αρχιτέκτονος όλων των κόσμων» (F.W. Haack, Freimaurer, 1988, σ. 6-7). Η «καλύβη οικοδόμων» ήταν ο χώρος παραμονής των οικοδόμων τού μεσαίωνα. Τώρα αντικαταστάθηκε από το πνευματικό κέντρο τής στοάς, δημιουργήθηκε το «πνευματικό σπίτι» των μασόνων οι οποίοι πλέον δεν έχουν ως αποστολή την οικοδομή και τη συντήρηση ενός καθεδρικού ναού, αλλά την ανάπτυξη τού «πνευματικού οικοδομήματος».
τα όργανα των οικοδόμων διατηρήθηκαν, αλλά άλλαξαν σημασία και σκοπό: το σφυρί, ο διαβήτης, ο γνώμονας, το νήμα τής στάθμης, πήραν πνευματικό νόημα. O γνώμονας είναι το σύμβολο της ακεραιότητας και της τάξης, δεν έχει πλέον σχέση με το γνώμονα στα μαθηματικά. Ο διαβήτης συμβολίζει το σύνδεσμο μεταξύ των ανθρώπων, το νήμα της στάθμης συμβολίζει τη βυθομέτρηση του ανθρώπου, την αυτογνωσία.
Οι δύο στύλοι στην είσοδο συμβολίζουν όλα τα πράγματα με τα οποία πρέπει νά ζήσει ο άνθρωπος. τα τρία κηροπήγια συμβολίζουν την ισχύ, την δύναμη και το κάλλος. Το φέρετρο που χρησιμοποιείται σε μυήσεις μασόνων συμβολίζει τη θνητότητα τού ανθρώπου και ο «κατεργασμένος λίθος» το κύριο έργο τής μασονίας, τη μεταβολή του ανθρώπου σε «κατεργασμένο λίθο».
Ποικίλες τάσεις
Στο μασονικό χώρο υπάρχουν πολλές τάσεις και κατευθύνσεις, πολλά συστήματα. τα συστήματα εκείνα που αναγνωρίζουν την «Μεγάλη Στοά» τού Λονδίνου ως «μητέρα στοά», χαρακτηρίζονται κανονικά και διατηρούν μεταξύ τους στενή επικοινωνία. Συστήματα που δεν αναγνωρίζουν το Σύνταγμα τής «Μεγάλης Στοάς», απορρίπτουν την πίστη σε Θεό ή τη Γραφή, πού δέχονται γυναίκες, χαρακτηρίζονται ως μη-κανονικά. τα κανονικά συστήματα δέχονται την πίστη σε Θεό και σε αιώνια ζωή, 3 μυητικούς βαθμούς, τη μυστικότητα, τη χρήση συμβόλων κ.α.
Oι, τρεις μυητικοί βαθμοί τού κανονικού μασονισμού είναι: μαθητής, εταίρος, δάσκαλος. Όμως σύντομα δημιουργήθησαν και άλλοι βαθμοί, προκειμένου νά προωθηθεί η μεγαλύτερη «ανύψωση» των εκλεκτών. Έτσι υπάρχουν συστήματα με 7, με 9 και με 33 βαθμούς (σκωτικό τελετουργικό). σε μη κανονικά συστήματα υπάρχουν και μέχρι 90 μυητικοί βαθμοί (Μέμφις-Μισραϊμ τελετουργικό).
Κατά τον F. W. Haack κάθε «Μεγάλη Στοά» είναι ανεξάρτητη και αυτόνομη. δεν φαίνεται νά υπάρχει μία διεθνής οργάνωση μασονίας (Freimaurer, σ. 20). Όμως σ' αυτή τη θέση αντιτίθενται οι χριστιανοί φουνταμελιστές, οι οποίοι βλέπουν πίσω από κάθε τι το μασονικό δάκτυλο. Από τα στοιχεία που διαθέτουμε, δυστυχώς δεν μπορούμε νά αποδείξουμε ούτε τη μία, ούτε την άλλη άποψη.
Το τελετουργικό
Το τελετουργικό τής μασονίας αποτελεί είδος εμπειρίας της πνευματικής εμβάθυνσης και του εξευγενισμού. οι μυητικές τελετουργίες ανωτέρων βαθμών πλαισιώνονται με διακόσμηση που στα μη κανονικά μασονικά συστήματα μπορεί νά φθάσει μέχρι τη μαγεία. Ένα τελετουργικό για το βαθμό του Δάσκαλου αναφέρει:
Πριν από την εργασία συναθροίζονται οι κάτοχοι του τρίτου βαθμού (βαθμός τού Δασκάλου) και αναγράφουν τα ονόματά τους στον κατάλογο παρόντων. Τότε συναθροίζονται οι υπηρέτες λίγο Πριν στο Ναό και φωτίζουν το Ναό για την έναρξη των εργασιών. Ανάπτονται κεριά. Τότε oι αδελφοί παρακαλούνται νά ενδυθούν τα τεκτονικά τους ενδύματα, νά βάλουν την ποδιά τους και οδηγούνται στο Ναό, προκειμένου νά γίνει έναρξη των εργασιών τής στοάς. Ερωτάται κατά πόσον όλοι οι παρόντες είναι αδελφοί τής στοάς στο βαθμό τού Δασκάλου. Έτσι ή στοά ασφαλίζεται έναντι τής εισόδου αναρμοδίων προσώπων, ανάπτονται τρία κεριά με τα λόγια: «ή σοφία οδηγεί το οίκοδόμημά μας! η ισχύς το ενδυναμώνει, το κάλλος το ολοκληρώνει!». Τότε αρχίζει η εργασία του 3ου βαθμού.
Τώρα ανοίγεται το «Βιβλίο τού Νόμου» (Κοράνι, Βίβλος κ.ο.κ.) τοποθετούνται επάνω του ο γνώμονας και ο διαβήτης και ο Δάσκαλος τής Εδρας απαγγέλλει ένα εισαγωγικό λόγο με νόημα. Τότε ακολουθεί η εισαγωγή και η εξέταση των εταίρων που πρόκειται νά ανυψωθούν στο βαθμό τού Δασκάλου. Oι εταίροι οδηγούνται μέσα, εξετάζονται, εξοικειώνονται με συνθηματικές λέξεις και χειρονομίες και οδηγούνται και πάλι έξω. Τότε ο Ναός διακοσμείται για την κύρια τελετή μύησης. Μερικοί υπηρέτες φορούν ιδιαίτερες ενδυμασίες. οι εταίροι οδηγούνται μέσα και απαιτούνται από αυτούς οι συνθηματικές λέξεις και οι χειρονομίες πού έχουν διδαχθεί. Πριν ο Δάσκαλος τής Εδρας απευθύνει μία προσφώνηση στους εταίρους, τούς αφαιρείται η ποδιά του εταίρου. Μετά την προσφώνηση ακολουθούν «τα ταξίδια τού Δασκάλου» - ξενάγηση στο χώρο τού ναού, πού έχει ως σκοπό νά υπαινιχθεί το συμβολικό ταξίδι. Αφού δώσουν την υπόσχεση τού Δασκάλου («Ορκίζομαι στον μασονικό μου λόγο: Νά συνδεθώ με την αδελφότητα με ακατάλυτη κοινωνία, νά σιωπώ όπως ο θάνατος, νά θέσω στην πρόσκαιρη ζωή μου το μέτρο τού αιωνίου»), απαγγέλεται ο «μύθος Χιράμ» ο οποίος θα εκπληρωθεί συμβολικά στον εταίρο.
Αυτός ο παλαιός θρύλος τής συντεχνίας των μεσαιωνικών μαέστρων των καθεδρικών ναών, αναφέρεται στον θάνατο και στην αναγέννηση των δικαίων. Ο εταίρος ζει την κατάσταση αυτή συμβολικά. Μέσω τού λόγου τού Δασκάλου αναγεννάται σε νέα ζωή. στην διάρκεια αυτής τής διαδικασίας ο φωτισμός τού χώρου γίνεται ισχυρός και ο εταίρος ανυψώνεται στο βαθμό τού Δασκάλου. Ενδύεται τη στολή τού Δασκάλου και διδάσκεται τα σύμβολα τού βαθμού τού Δασκάλου (3ου βαθμού). Κατόπιν κλείνουν οι εργασίες τής μυήσεως. Ακολουθεί η πανηγυρική έξοδος, ενώ οι αδελφοί υπηρέτες εκτελούν μια υπόλοιπη εργασία κατά την οποία τακτοποιείται ο χώρος του ναού και κλειδώνονται ξανά τα όργανα που είναι απαραίτητα για το τελετουργικό (F.W. Haack, Freimaurer, σ. 17-18).
Η θέση τής Εκκλησίας
Η μασονία γνώρισε νωρίς διωγμούς. Όμως κατόρθωσε να περιλάβει στους κόλπους της, ιδιαίτερα κατά τον ΙΘ΄ αιώνα, πρίγκιπες, βασιλείς, αυτοκράτορες, εκπαιδευτικούς, κληρικούς. Ας δούμε όμως πιο λεπτομερώς τη στάση τής Εκκλησίας απέναντι σ? αύτή την κίνηση.
1. Η Δυτική Εκκλησία
Η μασονία θεωρήθηκε από τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία ως ασυμβίβαστη προς την χριστιανική πίστη. O πάπας Κλήμης ΙΒ' κατά το έτος 1738 αφόρισε την οργάνωση αυτή. Το 1754 ο αφορισμός ανανεώθηκε. Ακολούθησαν διωγμοί και από μέρους τής Πολιτείας. Στη Γαλλία ο μασονισμός συνδέθηκε με την άρνηση τού Θεού. Από μέρους τής μασονίας κατεβλήθη προσπάθεια αποβολής τής Εκκλησίας από την δημόσια ζωή. Ο πάπας Leo IG΄ με την βούλα τού Humanum Genus (1884), χαρακτήρισε τη μασονία ως αντιεκκλησία, που ιδρύθηκε από τη ζηλοφθονία τού Διαβόλου, με επίκεντρο την έχθρα εναντίον τής Εκκλησίας. Κατά την παπική βούλα οι μασόνοι θέλουν να καταβιβάσουν το γάμο σε συνήθη συμβόλαιο, να χωρίσουν την Εκκλησία από την Πολιτεία και να απωθήσουν τη χριστιανική διδασκαλία από τη δημόσια ζωή. Ο Codex Juris Canonici, το Κανονικό Δίκαιο τής Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας (1917), προβλέπει για τούς μασόνους τον αφορισμό.
Μετά την Β' Σύνοδο του Βατικανού, το 1974, η Kogregatio Πίστεως καθόρισε πως οι νόμοι για τούς μασόνους ισχύουν στην περίπτωση που κάποιος προέβη πράγματι σε αντιεκκλησιαστική ενέργεια. Όμως η Γερμανική Επισκοπική Σύνοδος καθόρισε το 1986 πως η ταυτόχρονη συμμετοχή στην Καθολική Εκκλησία και στη μασονία αποκλείεται. Ο νέος Codex Juris Canonici (1983) δεν αναφέρεται ονομαστικά στη μασονία, αλλά γενικά στη συμμετοχή σε εταιρείες, που δρουν εναντίον τής Εκκλησίας.
2. Η Εκκλησία της Ελλάδος
Στο θέμα τής μασονίας η Εκκλησία τής Ελλάδος έλαβε επίσημη θέση και μάλιστα δύο φορές. Κατ' αρχήν η Σύνοδος τής Ιεραρχίας ασχολήθηκε με το θέμα αυτό κατά την συνεδρία τής 7ης Οκτωβρίου 1933 και εξέδωσε ειδική «Πράξη» (Εκκλησία 48/1933, σ. 37-39). Το κείμενο αυτό κάνει λόγο περί «διεθνούς μυητικού οργανισμού» και «μυσταγωγικού συστήματος, όπερ υπομιμνήσκει τάς παλαιάς εθνικάς μυστηριακάς θρησκείας ή λατρείας, από των οποίων κατάγεται και των οποίων συνέχειαν και αναβίωσιν αποτελεί». Το κείμενο αναφέρεται σε μαρτυρίες μασονικών κειμένων και κατοχυρώνει τη θέση της «εκ των εν ταίς μυήσεσιν δρωμένων και τελουμένων».
Για την μύηση τού τρίτου βαθμού αναφέρεται πως αποτελεί «δραματικήν αφήγησιν τού θανάτου τού πάτρωνος τής μασονίας Χιράμ και είδος τι μιμητικής επαναλήψεως του θανάτου τούτου. Ούτως η Μασονία αποδεδειγμένως τυγχάνει θρησκεία μυστηριακή, όλως διάφορος, χωρισμένη και ξένη τής Χριστιανικής Θρησκείας». Η Μασονία, λέγει στη συνέχεια το κείμενο, έχει θρησκευτικές τελετές, όπως το τεκτονικό βάπτισμα, ο τεκτονικός γάμος, το τεκτονικό μνημόσυνο, τα εγκαίνια τού τεκτονικού ναού κ.α. Έχει μυήσεις, τελετουργικά τυπικά, δική της ιεραρχική τάξη, εορτές ηλιοστασίων, θρησκευτικά συμπόσια και μπορεί να καταταχθεί στο χώρο της θρησκευτικής φυσιολατρείας.
Η Ιερά Σύνοδος κατηγορεί την μασονία για συγκρητισμό, πράγμα που επιβεβαιώνει την καταγωγή της από τα αρχαία ειδωλολατρικά μυστήρια, τα οποία εδέχοντο στις μυήσεις των κάθε λάτρη, οποιουδήποτε θεού. Με το να ζητεi η μασονία να συμπεριλάβει στους κόλπους της ολόκληρη την ανθρωπότητα, με την υπόσχεση πως θα της προσφέρει«ηθικοποίησιν και τελειοποίησιν και γνώσιν τής αληθείας, ανυψοί ανεπαισθήτως εαυτήν εις είδος τι υπερθρησκείας, θεωρούσα πάσας τάς θρησκείας, μηδέ τής χριστιανικής τοιαύτης εξαιρουμένης ως υποδεεστέρας αυτής. Υποτρέφει δε ούτω εις τούς μύστας αυτής το φρόνημα, ότι μόνον εν τοίς μασονικοίς εργαστηρίοις γίνεται η κατεργασία και λείανσις τού αξέστου και ακατεργάστου λίθου».
οι αξιώσεις τής μασονίας περί υπερθρησκείας αποδεικνύονται και από το γεγονός ότι δημιουργεί μία αδελφότητα, την οποία θεωρεί ότι εξυψώνεται πάνω από κάθε άλλη που βρίσκεται έξω, ακόμη κι αν πρόκειται για χριστιανική, ως αδελφότητα που αποτελείται από βέβηλους. Με τη μασονική μύηση ο χριστιανός γίνεται αδελφός τού μυημένου Οθωμανού ή βουδιστή ή οποιουδήποτε ορθολογιστή, ενώ ο χριστιανός που δεν έχει μυηθεί στη μασονία λογίζεται γι' αυτόν βέβηλος.
Αντίθεση προς τη χριστιανική πίστη συνιστά επίσης και η φυσική ηθική, που υιοθετείται από τη μασονία. H χριστιανική πίστη περιορίζει τον ανθρώπινο λόγο στα όρια τής θείας αποκαλύψεως και οδηγεί στον αγιασμό ως αποτέλεσμα τής χάριτος τού Θεού. Αντίθετα η μασονία στηρίζει το ηθικό της οικοδόμημα «επί μόνων των φυσικών δυνάμεων του ανθρώπου, προς φυσικούς όλως κατατείνουσα σκοπούς».
Η «Πράξις» της Ιεραρχίας αναφέρεται στην καταδικαστική στάση της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας και των Προτεσταντικών Εκκλησιών και μνημονεύει την σχετική αναφορά της «Διορθοδόξου Επιτροπής» που συνήλθε στο Άγιο Όρος και χαρακτήρισε τη μασονία ως σύστημα αντιχριστιανικόν και πεπλανημένον». Κατά την θέση που πήρε ο τότε Αρχιεπίσκοπος της Ελλάδος Χρυσόστομος, και η οποία υπογραμμίζεται στην «Πράξιν», κληρικοί που μετέχουν της μασονίας είναι άξιοι καθαιρέσεως.
Η απόφαση αυτή της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος ανανεώθηκε με μία νέα, που ελήφθη κατά την 28ην Νοεμβρίου 1972 και χαρακτηρίσθηκε «αυθεντικό κείμενο αυτής». Γι' αυτό και η Ιεραρχία «εμμένει απολύτως εις τα εν τη Πράξει οριζόμενα περί Μασονίας. Διακηρύσσει και αύθις ότι η Μασονία είναι αποδεδειγμένως θρησκεία μυστηριακή, προέκτασις των παλαιών ειδωλολατρικών θρησκειών, όλως ξένη και αντίθετος προς την εξ αποκαλύψεως σωτηριώδη αλήθειαν της Αγίας ημών Εκκλησίας. Διαδηλοί κατηγορηματικώς ότι η ιδιότης τού Μασόνου υπό οιανδήποτε μορφήν είναι ασυμβίβαστος προς την ιδιότητα του χριστιανού μέλους τού Σώματος τού Χριστού».
Η νέα αυτή απόφαση μνημονεύει και επαινεί την υπ' αριθ. 260/1.12.1969 απόφαση τού Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, με την οποία η μασονία κατεδικάσθη «ως θρησκεία μυστική, μη γνωστή», καθώς και την ανακοίνωση τής Ιεράς Συνόδου, που δημοσιεύθηκε στη «Φωνή τού Κυρίου» (13.5.1970), όπου η μασονία στηλιτεύεται ως θρησκεία.
Κλείνοντες το θέμα περί μασονίας, παρατηρούμε πως κατά τον ισχυρισμόν των μασόνων, τουλάχιστον τού «κανονικού συστήματος», η μασονία δεν είναι θρησκευτική κίνηση και δεν διαθέτει διεθνείς ιεραρχικές δομές. Αλλά ακόμη κι' αν αυτό ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, το μασονικό οικοδόμημα δεν συμβιβάζεται με τη χριστιανική πίστη.
Κατ' αρχήν υπογραμμίζεται ότι το τελετουργικό αποτελεί είδος εμπειρίας πνευματικής εμβάθυνσης και προσωπικού «εξευγενισμού», μετατροπής του «λίθου» από την κατάσταση του «ακατέργαστου» σε «κατεργασμένου», δηλαδή της «προσωπικής τελειώσεως». Αλλά αυτός ο δρόμος τής μασονίας είναι αντίθετος με τον χριστιανικό.
Η μασονική εμπειρία δεν οδηγεί τον άνθρωπο πέρα από την εμπειρία του εαυτού του ή της κοινωνίας των «αδελφών». δεν ξεπερνάει την κτιστή πραγματικότητα και εγκαταλείπει τον άνθρωπο μόνο. για τον χριστιανό δεν υπάρχει τελείωση έξω από τη συμμετοχή του στη ζωή του Θεού «εν Χριστώ Ιησού». Η αγιότητα ανήκει στον Χριστό («εις άγιος») και κατ' επέκταση και σε εκείνους που μετέχουν της ζωής τού Χριστού. Είναι αγιότητα «κατά μετοχήν» και όχι ανεξάρτητη από τη χριστιανική πίστη και από το φρόνημα του Χριστού.
Κατά την χριστιανική πίστη δεν μπορεί νά υπάρχει αδελφικός σύνδεσμος χωρίς το «Πνεύμα της υιοθεσίας», ούτε ηθική χωρίς δόγματα. Εξάλλου δεν υπάρχει «κοσμοθεωρία των δέκα εντολών», χωρίς τη σύνδεση με την διδασκαλία της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης και προ παντός χωρίς αναφορά στο πρόσωπο τού Ιησού Χριστού. Ο χριστιανός δεν αποβλέπει στην «πνευματική ζωή» ως αποτέλεσμα ανθρωπίνων προσπαθειών, αλλά στην αγιοπνευματική ζωή, που είναι δώρο τού Θεού.
με το άγιο βάπτισμα προσλαμβάνεται ο πιστός στο Σώμα του Χριστού και γίνεται «εις εν Χριστώ» με όλα τα άλλα μέλη τού ίδιου Σώματος, γίνεται «μέλος εκ μέρους». δεν μπορεί να δεχθεί τη μασονική μύηση και την αντίληψη πως αυτή τον οδηγεi πέρα από το χώρο τού «βέβηλου» και τον καθιστά πνευματικό αδελφό με τον πιστό του Ισλάμ ή όποιας θρησκείας.
Εμείς oι χριστιανοί πιστεύουμε πως γινόμαστε παιδιά του Θεού μόνο όταν λάβουμε το πνεύμα της υιοθεσίας, δια του οποίου εντασσόμαστε στο Σώμα τού Χριστού με το άγιο βάπτισμα (Γαλ. γ' 26). Μόνο τότε γινόμαστε «κατ' επαγγελίαν κληρονόμοι». Το Άγιο Πνεύμα, πού ονομάζεται και «Πνεύμα Χριστού», «συμμαρτυρεί τω πνεύματι ημών ότι εσμέν τέκνα Θεού. Eί δε τέκνα, και κληρονόμοι, κληρονόμοι μεν Θεού, συγκληρονόμοι δε Χριστού» (Ρωμ. η' 17). Το νά αξιολογήσει κανείς τη μασονική μύηση πάνω από το χριστιανικό βάπτισμα, αποτελεί βλασφημία εναντίον τού Αγίου Πνεύματος. Η μασονία δεν συνδέει τις ηθικές αξίες, τις οποίες κηρύττει με μία συγκεκριμένη πίστη σε Θεό. Η περί Θεού εικόνα («Μέγας Αρχιτέκτων των Κόσμων») προσδιορίζεται εντελώς υποκειμενικά, από τον καθένα μασόνο, ανάλογα με τις προσωπικές του θρησκευτικές πεποιθήσεις. Η κατανόηση τού ανθρώπου και τής ζωής, όπως άλλωστε και ή περί Θεού αντίληψη, ξεπερνούν τα όρια μίας συγκεκριμένης πίστης. Κατ' αυτόν τον τρόπο η χριστιανική πίστη σχετικοποιείται και εξισώνεται αξιολογικά με την πίστη του Ισλάμ, με το βουδδισμό κ.ο.κ. Οποίος ζει «σωστά», λογίζεται και «σωστός» απέναντι στο Θεό.
Η θέση αυτή δεν ταυτίζεται με την διδασκαλία της χριστιανικής αγίας Γραφής και με την πίστη στον Τριαδικό Θεό. Εδώ η χριστιανική Βίβλος δεν είναι πλέον η μοναδική Θεία αποκάλυψη. Εναλλάσσεται με το Κοράνι, τις Βέδες κ.ο.κ. Είναι «ένα» από τα πολλά «ιερά βιβλία»! Η χριστιανική πίστη δεν είναι η μόνη και βεβαία οδός σωτηρίας, αλλά μία από τις πολλές «ατραπούς». Όλες οι θρησκείες οδηγούν «στον ίδιο σκοπό». Μ' αυτό τον τρόπο τα είδωλα γίνονται αντανάκλαση της «μίας θεότητας», τού «Μεγάλου Αρχιτέκτονα των Κόσμων», ο οποίος είναι «ανοικτός» για όλες τις Θεότητες.
Εδώ πλέον δεν ισχύει η φράση, που αναφέρεται στον Ιησού Χριστό: «εν αυτώ κατοικεί πάν το πλήρωμα της Θεότητος σωματικώς». Ο απόστολος το υπογράμμισε αυτό για να προφυλάξει τούς πιστούς από την ψευδή σοφία. Γι' αυτό και αναφέρει προηγουμένως: «Προσέχετε μήπως σάς παρασύρει κανείς με τη φιλοσοφία και με κούφια απατηλά πράγματα, κατά την παράδοση των ανθρώπων, κατά τα στοιχεία τού κόσμου και όχι κατά Χριστόν» (Κολ. β' 8-9).
Απ' όσα αναφέρομε γίνεται σαφές ότι η Μασονία είναι ασυμβίβαστη με τη Χριστιανική πίστη και την ιδιότητα τού Ορθοδόξου Χριστιανού. Ιδιαίτερα επισημαίνουμε τον κίνδυνο διαβρώσεως τού ποιμαντικού έργου και ακυρώσεις τού μηνύματος τού Ευαγγελίου και της εν Χριστώ ελπίδος.
Όπως και άλλες αποκρυφιστικές ομάδες εγκαταλείπουν τον άνθρωπο εντελώς μόνο, στην προσπάθειά του να βρει το αληθινό νόημα της ζωής και να το πραγματώσει. Αυτό είναι δυνατόν μόνον δια της θείας χάριτος, δια της δωρεάς τού Χριστού. Ο λόγος του Κυρίου «ουδείς έρχεται προς τον πατέρα ει μη δι' εμού» (Ιωάν. ιδ' 6) βρίσκει εδώ πλήρη εφαρμογή.