BECCARIA
Ο Cesare Beccaria γεννήθηκε στις 11 Μαρτίου του 1738, στο Μιλάνο της Ιταλίας. Γιος (ο μεγαλύτερος) αριστοκρατικής οικογένειας, πήγε σχολείο στην Πάρμα, στο Ιησουήτικο κολλέγιο, όπου και έδειξε μεγάλη κλίση στα μαθηματικά.
Η μελέτη του έργου του Montesque τον έστρεψε προς τα οικονομικά, ενώ την ίδια περίοδο, μετά τα είκοσί του χρόνια γνωρίστηκε με τους αδελφούς Verri, μαζί με τους οποίους αλλά και με άλλους νέους της ιταλικής αριστοκρατίας δημιούργησε μια λογοτεχνική κοινότητα με τίτλο “Ακαδημία των μαχών”(L΄ Accademia dei pugni) , σατιρίζοντας τις διάφορες ακαδημίες που εμφανίστηκαν στην Ιταλία εκείνη την εποχή.
Τα πρώτα χρόνια
Τα πρώτα χρόνια
Με τους αδελφούς Verri εξέδιδαν μια εφημερίδα με τίτλο ”Il Caffé”, βασισμένη σαν ιδέα και σαν ύλη στην αγγλική εφημερίδα “The Spectator”, όπου πολλοί δημοσίευαν ανώνυμα τα δοκίμιά τους.
Οι βασικές αρχές τις οποίες επικαλείται στα κείμενά του ο Beccaria είναι η λογική, η κατανόηση του κράτους ως μιας μορφής συμβολαίου, και πάνω απ όλα η αρχή της ωφέλειας, της μεγαλύτερης δυνατής ευτυχίας για το μεγαλύτερο δυνατό αριθμό ανθρώπων. Από πολλούς θεωρείται ο πατέρας του ωφελιμισμού, ενώ ο Bentham επηρεάστηκε πολύ από αυτόν.
Παράλληλα, το 1758 έλαβε το πτυχίο της νομικής από το πανεπιστήμιο της Πάβια. Πέρασαν χρόνια γεμάτα από οικογενειακές δυσκολίες και προβλήματα υγείας. Δεν αγκάλιασε ούτε αποδέχθηκε ποτέ το ρόλο της διασημότητας. Με τους αδελφούς Verri ταξίδεψε στο Παρίσι όπου τον υποδέχθηκαν πολύ θερμά οι φιλόσοφοι, αλλά σύντομα επέστρεψε οριστικά πλέον στην Ιταλία, νιώθοντας νοσταλγία για την πατρίδα του. Οι αδελφοί Verri δεν κατάλαβαν ποτέ την πράξη του αυτή, να εγκαταλείψει μια ζωή γεμάτη δόξα.
Το 1760 έκανε πρόταση γάμου στην δεκαεξάχρονη Teresa Blasco και την παντρεύτηκε παρά την έλλειψη της συναίνεσης των γονέων της και των αντιρρήσεων του πατέρα του, ξεκινώντας την κοινή τους ζωή μέσα στη φτώχεια. Μετά από δύο έτη συμφιλιώθηκε με τον πατέρα του και επέστρεψε τελικά στο πατρικό του σπίτι, όπου γεννήθηκε και η πρώτη του κόρη. Η γυναίκα του πέθανε το 1774 μετά από σοβαρό πρόβλημα υγείας και 3 μήνες αργότερα ξαναπαντρεύτηκε. Παράλληλα περιουσιακές διαφορές ανάμεσα σε αυτόν, τους δυο αδελφούς και την αδελφή του που τον απέσπασαν από τις ασχολίες του για πολλά χρόνια.
Το 1771 έγινε μέλος του ανώτατου οικονομικού συμβουλίου του Μιλάνου και παρέμεινε στη θέση αυτή για το υπόλοιπο της ζωής του, ασχολούμενος με μια μεγάλη ποικιλία θεμάτων, μεταξύ των οποίων οι εργασιακές σχέσεις και η δημόσια παιδεία. Μάλιστα μια αναφορά που έγραψε επηρέασε την υιοθέτηση του μετρικού συστήματος από τη Γαλλία.
Περί αδικημάτων και ποινών
Οι βασικές αρχές τις οποίες επικαλείται στα κείμενά του ο Beccaria είναι η λογική, η κατανόηση του κράτους ως μιας μορφής συμβολαίου, και πάνω απ όλα η αρχή της ωφέλειας, της μεγαλύτερης δυνατής ευτυχίας για το μεγαλύτερο δυνατό αριθμό ανθρώπων. Από πολλούς θεωρείται ο πατέρας του ωφελιμισμού, ενώ ο Bentham επηρεάστηκε πολύ από αυτόν.
Παράλληλα, το 1758 έλαβε το πτυχίο της νομικής από το πανεπιστήμιο της Πάβια. Πέρασαν χρόνια γεμάτα από οικογενειακές δυσκολίες και προβλήματα υγείας. Δεν αγκάλιασε ούτε αποδέχθηκε ποτέ το ρόλο της διασημότητας. Με τους αδελφούς Verri ταξίδεψε στο Παρίσι όπου τον υποδέχθηκαν πολύ θερμά οι φιλόσοφοι, αλλά σύντομα επέστρεψε οριστικά πλέον στην Ιταλία, νιώθοντας νοσταλγία για την πατρίδα του. Οι αδελφοί Verri δεν κατάλαβαν ποτέ την πράξη του αυτή, να εγκαταλείψει μια ζωή γεμάτη δόξα.
Το 1760 έκανε πρόταση γάμου στην δεκαεξάχρονη Teresa Blasco και την παντρεύτηκε παρά την έλλειψη της συναίνεσης των γονέων της και των αντιρρήσεων του πατέρα του, ξεκινώντας την κοινή τους ζωή μέσα στη φτώχεια. Μετά από δύο έτη συμφιλιώθηκε με τον πατέρα του και επέστρεψε τελικά στο πατρικό του σπίτι, όπου γεννήθηκε και η πρώτη του κόρη. Η γυναίκα του πέθανε το 1774 μετά από σοβαρό πρόβλημα υγείας και 3 μήνες αργότερα ξαναπαντρεύτηκε. Παράλληλα περιουσιακές διαφορές ανάμεσα σε αυτόν, τους δυο αδελφούς και την αδελφή του που τον απέσπασαν από τις ασχολίες του για πολλά χρόνια.
Το 1771 έγινε μέλος του ανώτατου οικονομικού συμβουλίου του Μιλάνου και παρέμεινε στη θέση αυτή για το υπόλοιπο της ζωής του, ασχολούμενος με μια μεγάλη ποικιλία θεμάτων, μεταξύ των οποίων οι εργασιακές σχέσεις και η δημόσια παιδεία. Μάλιστα μια αναφορά που έγραψε επηρέασε την υιοθέτηση του μετρικού συστήματος από τη Γαλλία.
Περί αδικημάτων και ποινών
Το 1774 ο Beccaria εξέδωσε το πιο γνωστό του έργο, «dei delitti e delle pene», «περί αδικημάτων και ποινών», που σηματοδότησε το υψηλότερο σημείο του Μιλανέζικου διαφωτισμού. Το βιβλίο αρίθμησε έξι εκδόσεις σε δεκαοκτώ μήνες και γρήγορα μεταφράστηκε στα γαλλικά (με σχόλια του Βολταίρου, όπου σημείωσε επτά εκδόσεις σε έξι μήνες) στα αγγλικά, πολωνικά, ισπανικά, ολλανδικά, κ.α.
Σε ηλικία μόλις 26 ετών, ο συγγραφέας έγινε διάσημος διεθνώς. Σε αυτό το πόνημα ο Beccaria διατύπωσε τα πρώτα επιχειρήματα που προβλήθηκαν ποτέ ενάντια στη θανατική ποινή. Υποστηρίζει ότι αφενός το κράτος δεν έχει το δικαίωμα να παίρνει ανθρώπινες ζωές και αφετέρου ότι η θανατική ποινή ούτε χρήσιμη είναι, ούτε απαραίτητη.
Η πραγματεία αυτή αποτελεί την πρώτη ολοκληρωμένη δουλειά της ποινικολογίας, έργο σταθμό στην επιστήμη αυτή, που καταπιάνεται με την αναμόρφωση του ποινικού συστήματος με βάση την υπαγωγή της δικαιοσύνης σε ορθολογικούς κανόνες. Ο Beccaria αναπτύσσει τις ιδέες του, ευρισκόμενος πολύ πιο μπροστά από την εποχή του. Επικρίνει τις πρακτικές της ποινικής δικαιοσύνης και συστήνει αναμόρφωση. Για παράδειγμα, υποστηρίζει ότι οι μονομαχίες μπορούν να μειωθούν σημαντικά αν οι νόμοι προστατεύουν το άτομο από προσβολές κατά της τιμής του.
Οι νόμοι ενάντια στην αυτοκτονία είναι αναποτελεσματικοί και έτσι πρέπει να παραλειφθούν, και να αφεθεί η τιμωρία της στο Θεό. Η επικήρυξη θα πρέπει να απαγορευτεί, αφού παροτρύνει τους ανθρώπους να είναι ανήθικοι και δείχνει αδυναμία του κράτους. Υποστηρίζει ότι οι νόμοι πρέπει να υποδεικνύουν ξεκάθαρα τα εγκλήματα, ώστε οι δικαστές να μην παρερμηνεύουν το νόμο, αλλά μόνο να διαπιστώνουν ποιος νόμος παραβιάστηκε• οι ποινές πρέπει να είναι ανάλογης βαρύτητας με το διαπραχθέν έγκλημα• η προδοσία είναι το χειρότερο έγκλημα αφού βλάπτει το κοινωνικό σύνολο.
Ακολουθεί η βία κατά προσώπου ή της περιουσίας του, και τέλος τα εγκλήματα κατά της ιδιοκτησίας που πρέπει να τιμωρούνται με πρόστιμα.
Ο καλύτερος τρόπος πρόληψης κατά τον συγγραφέα είναι οι καθαροί και απλοί νόμοι, η επιβράβευση της αρετής και η βελτίωση της παρεχόμενης παιδείας. Υποστηρίζει ότι η τιμωρία πρέπει να έχει κυρίως αποτρεπτικό - προληπτικό και όχι ανταποδοτικό χαρακτήρα και να είναι ανάλογη με το διαπραχθέν έγκλημα. Η σιγουριά και όχι η σκληρότητα της τιμωρίας επιτυγχάνουν το προληπτικό αποτέλεσμα, ενώ η δημοσιότητα της διαδικασίας ενισχύει την αμεροληψία. Την αποτελεσματικότητα δε, την επιτυγχάνει το ποινικό σύστημα όπου η τιμωρία είναι άμεση, για να έχει μεγαλύτερη αποτρεπτική αξία. Υποστηρίζει τη θεωρία του με βάση τη θεωρία του συνειρμού των ιδεών ( που την ανέπτυξαν σε σημαντικό επίπεδο οι David Hume and David Hartley). Για τον Beccaria, όταν μια τιμωρία ακολουθεί το έγκλημα άμεσα, τότε οι δύο ιδέες, έγκλημα και τιμωρία, θα συσχετιστούν πιο γρήγορα στο μυαλό του ατόμου, δεσμός που γίνεται πιο δυνατός αν η τιμωρία είναι με κάποιον τρόπο σχετική με το έγκλημα.
Επιχειρηματολόγησε επιπλέον και ενάντια στους νόμους ελέγχου χρήσης όπλων.
Ακαδημαϊκή καριέρα και ενασχόληση με τα κοινά
Σε ηλικία μόλις 26 ετών, ο συγγραφέας έγινε διάσημος διεθνώς. Σε αυτό το πόνημα ο Beccaria διατύπωσε τα πρώτα επιχειρήματα που προβλήθηκαν ποτέ ενάντια στη θανατική ποινή. Υποστηρίζει ότι αφενός το κράτος δεν έχει το δικαίωμα να παίρνει ανθρώπινες ζωές και αφετέρου ότι η θανατική ποινή ούτε χρήσιμη είναι, ούτε απαραίτητη.
Η πραγματεία αυτή αποτελεί την πρώτη ολοκληρωμένη δουλειά της ποινικολογίας, έργο σταθμό στην επιστήμη αυτή, που καταπιάνεται με την αναμόρφωση του ποινικού συστήματος με βάση την υπαγωγή της δικαιοσύνης σε ορθολογικούς κανόνες. Ο Beccaria αναπτύσσει τις ιδέες του, ευρισκόμενος πολύ πιο μπροστά από την εποχή του. Επικρίνει τις πρακτικές της ποινικής δικαιοσύνης και συστήνει αναμόρφωση. Για παράδειγμα, υποστηρίζει ότι οι μονομαχίες μπορούν να μειωθούν σημαντικά αν οι νόμοι προστατεύουν το άτομο από προσβολές κατά της τιμής του.
Οι νόμοι ενάντια στην αυτοκτονία είναι αναποτελεσματικοί και έτσι πρέπει να παραλειφθούν, και να αφεθεί η τιμωρία της στο Θεό. Η επικήρυξη θα πρέπει να απαγορευτεί, αφού παροτρύνει τους ανθρώπους να είναι ανήθικοι και δείχνει αδυναμία του κράτους. Υποστηρίζει ότι οι νόμοι πρέπει να υποδεικνύουν ξεκάθαρα τα εγκλήματα, ώστε οι δικαστές να μην παρερμηνεύουν το νόμο, αλλά μόνο να διαπιστώνουν ποιος νόμος παραβιάστηκε• οι ποινές πρέπει να είναι ανάλογης βαρύτητας με το διαπραχθέν έγκλημα• η προδοσία είναι το χειρότερο έγκλημα αφού βλάπτει το κοινωνικό σύνολο.
Ακολουθεί η βία κατά προσώπου ή της περιουσίας του, και τέλος τα εγκλήματα κατά της ιδιοκτησίας που πρέπει να τιμωρούνται με πρόστιμα.
Ο καλύτερος τρόπος πρόληψης κατά τον συγγραφέα είναι οι καθαροί και απλοί νόμοι, η επιβράβευση της αρετής και η βελτίωση της παρεχόμενης παιδείας. Υποστηρίζει ότι η τιμωρία πρέπει να έχει κυρίως αποτρεπτικό - προληπτικό και όχι ανταποδοτικό χαρακτήρα και να είναι ανάλογη με το διαπραχθέν έγκλημα. Η σιγουριά και όχι η σκληρότητα της τιμωρίας επιτυγχάνουν το προληπτικό αποτέλεσμα, ενώ η δημοσιότητα της διαδικασίας ενισχύει την αμεροληψία. Την αποτελεσματικότητα δε, την επιτυγχάνει το ποινικό σύστημα όπου η τιμωρία είναι άμεση, για να έχει μεγαλύτερη αποτρεπτική αξία. Υποστηρίζει τη θεωρία του με βάση τη θεωρία του συνειρμού των ιδεών ( που την ανέπτυξαν σε σημαντικό επίπεδο οι David Hume and David Hartley). Για τον Beccaria, όταν μια τιμωρία ακολουθεί το έγκλημα άμεσα, τότε οι δύο ιδέες, έγκλημα και τιμωρία, θα συσχετιστούν πιο γρήγορα στο μυαλό του ατόμου, δεσμός που γίνεται πιο δυνατός αν η τιμωρία είναι με κάποιον τρόπο σχετική με το έγκλημα.
Επιχειρηματολόγησε επιπλέον και ενάντια στους νόμους ελέγχου χρήσης όπλων.
Ακαδημαϊκή καριέρα και ενασχόληση με τα κοινά
Το Νοέμβριο του 1768 διορίστηκε καθηγητής νομικής και οικονομικών σε θέση που δημιουργήθηκε ειδικά γι΄ αυτόν, στη Βασιλική Σχολή του Μιλάνου, όπου έδινε διαλέξεις για δύο χρόνια. Οι διαλέξεις του πάνω στην πολιτική οικονομία ήταν εφάμιλλες των θεωριών της Αγγλικής σχολής των οικονομολόγων. Έχουν εκδοθεί στη συλλογή με τους ιταλούς συγγραφείς πάνω στην πολιτική οικονομία (Scrittori Classici Italiani di Economia politica, vols. xi. and xii.), πάντως δεν δημιούργησε κανένα άλλο έργο εφάμιλλο του «Περί αδικημάτων και ποινών», παρόλο που έκανε αρκετές ημιτελείς προσπάθειες κατά τη διάρκεια της ζωής του.
Η προσοχή του ήταν στραμμένη στη Γαλλία: αν και αρχικά είχε χαιρετήσει την επανάσταση με ενθουσιασμό, οι βιαιότητες τον σόκαραν.
Το 1791 του ανατέθηκε η αναμόρφωση του δικαστικού κώδικα, στην οποία συνέβαλλε σημαντικά.Πέθανε στις 28 Νοέμβρη 1794 στο Μιλάνο.Επίλογος
Πολλές αναμορφώσεις ευρωπαϊκών ποινικών κωδίκων επηρεάστηκαν από το έργο του Beccaria, αν και πολύ λίγοι πείστηκαν, τουλάχιστον αρχικά, από τα επιχειρήματά του ενάντια στη θανατική ποινή.
Η λογική του, η ευστροφία και η επιμονή στην συνέχεια της γνώσης ήταν χαρακτηριστικές της λόγιας ζωής της εποχής του. Η πραγματεία του, το πιο σημαντικό ίσως έργο που γράφτηκε πάνω στο ποινικό δίκαιο, αποτελεί ωφέλιμο ανάγνωσμα για τον μελετητή ακόμα και δυο αιώνες μετά την πρώτη του εμφάνιση.
Έργα του ιδίου:
• Del Disordine e dei rimedi delle Monete, 1762• “Tentativo Analtico sui Contrabbandi”, 1764, Il Caffé• Dei delitti e delle pene: An Essay on Crimes and Punishment, 1764• Ricerche intorno alla natura dello stile, 1771
• Elementi di economia pubblica, 1804• A Discourse on Public Economy and Commerce,
Πηγές
Η προσοχή του ήταν στραμμένη στη Γαλλία: αν και αρχικά είχε χαιρετήσει την επανάσταση με ενθουσιασμό, οι βιαιότητες τον σόκαραν.
Το 1791 του ανατέθηκε η αναμόρφωση του δικαστικού κώδικα, στην οποία συνέβαλλε σημαντικά.Πέθανε στις 28 Νοέμβρη 1794 στο Μιλάνο.Επίλογος
Πολλές αναμορφώσεις ευρωπαϊκών ποινικών κωδίκων επηρεάστηκαν από το έργο του Beccaria, αν και πολύ λίγοι πείστηκαν, τουλάχιστον αρχικά, από τα επιχειρήματά του ενάντια στη θανατική ποινή.
Η λογική του, η ευστροφία και η επιμονή στην συνέχεια της γνώσης ήταν χαρακτηριστικές της λόγιας ζωής της εποχής του. Η πραγματεία του, το πιο σημαντικό ίσως έργο που γράφτηκε πάνω στο ποινικό δίκαιο, αποτελεί ωφέλιμο ανάγνωσμα για τον μελετητή ακόμα και δυο αιώνες μετά την πρώτη του εμφάνιση.
Έργα του ιδίου:
• Del Disordine e dei rimedi delle Monete, 1762• “Tentativo Analtico sui Contrabbandi”, 1764, Il Caffé• Dei delitti e delle pene: An Essay on Crimes and Punishment, 1764• Ricerche intorno alla natura dello stile, 1771
• Elementi di economia pubblica, 1804• A Discourse on Public Economy and Commerce,
Πηγές
http://www.britannica.com/eb/article-668/Cesare-Beccaria• http://www.constitution.org/cb/crim_pun.htm• http://www.criminology.fsu.edu/crimtheory/beccaria.htm• http://www.iep.utm.edu/ (Internet Encyclopaedia of Philosophy)• http://www.wikipedia.org
Αναρτήσεις
