Ζαρατούστρα - Για Το Δρόμο Του Δημιουργού
Θέλεις να απομονωθείς, αδερφέ μου; Θέλεις να αναζητήσεις τον δρόμο που οδηγεί στον εαυτό σου; Στάσου λίγο και άκουσέ με.
«Όποιος γυρεύει, εύκολα χάνεται και ο ίδιος. Κάθε απομόνωση είναι ενοχή.» Έτσι μιλά το κοπάδι. Και επί χρόνια και χρόνια ανήκες στο κοπάδι.
Η φωνή του βοσκού θα αντηχεί ακόμα και μέσα σου. Και όταν θα πεις: «Δεν έχω πια την ίδια συνείδηση με εσάς!», αυτό θα είναι ένα παράπονο και ένας πόνος.
Κοίτα, και τον πόνο τούτον ακόμα τον γέννησε η Μία συνείδηση: Και αυτής της συνείδησης η τελευταία λάμψη καίει ακόμα πάνω στη θλίψη σου.
Είσαι μια καινούρια δύναμη και ένα καινούριο δικαίωμα; Μία πρώτη κίνηση; Ένας τροχός που κυλάει μόνος του; Μπορείς να αναγκάσεις ακόμα και αστέρια να περιστρέφονται γύρω σου;
Αχ, υπάρχουνε τόσες αθέμιτες επιθυμίας για το ύψος. Υπάρχουνε τόσοι σπασμοί φιλόδοξων! Δείξε μου πως δεν είσαι από εκείνους που έχουν αθέμιτες επιθυμίες ούτε και κανένας φιλόδοξος!
Αχ, υπάρχουνε τόσο πολλές μεγάλες σκέψεις, που δεν κάνουν τίποτα περισσότερο από ότι μια φούσκα: Φουσκώνουν και σχηματίζουν κενά.
Ονομάζεσαι ελεύθερος; Θέλω να ακούσω την κυρίαρχη σκέψη σου και όχι πως ξέφυγες από έναν ζυγό.
Είσαι Τέτοιος που να έχεις το δικαίωμα να ξεφύγεις από ένα ζυγό; Υπάρχουν μερικοί που πετούνε την τελευταία αξία τους όταν πετάξουνε από πάνω τους την σκλαβιά τους.
Ελεύθερος από τι; Τι τον νοιάζει τον Ζαρατούστρα! Μα το μάτι σου πρέπει φωτεινό να μου αναγγείλει: Ελεύθερος προς τι;
Μπορείς να δώσεις ο ίδιος στον εαυτό σου το κακό σου και το καλό σου και να κρεμάσεις από πάνω σου την θέληση σου σαν έναν νόμο; Μπορείς να είσαι ο ίδιος εσύ δικαστής του εαυτού σου και του νόμου σου εκδικητής;
Είναι φριχτό να είναι κανένας μόνος του με τον δικαστή και με τον εκδικητή του ίδιου του, του εαυτού. Έτσι πετάγεται ένα αστέρι στο έρημο διάστημα και στην παγωμένη πνοή της μοναξιάς.
Σήμερα ακόμη υποφέρεις από τους Πολλούς, ο Ένας εσύ: Σήμερα ακόμη έχεις όλο το θάρρος σου και τις ελπίδες σου.
Μα κάποτε, θα σε κουράσει η μοναξιά, κάποτε θα λυγίσει η περηφάνια σου και το θάρρος σου θα τρίξει. Κάποτε θα φωνάξεις «είμαι μόνος»!
Κάποτε, δεν θα βλέπεις πια το ύψος σου και θα είσαι πολύ χαμηλά. Το ίδιο σου το υπέροχο θα σου προξενεί φόβο σαν φάντασμα. Κάποτε θα φωνάξεις «όλα είναι ψεύτικα»!
Υπάρχουν αισθήματα που θέλουν να σκοτώσουν τον μοναχικό. Αν δεν το κατορθώσουν, τότε πρέπει να πεθάνουν τα ίδια αυτά! Μα το μπορείς, δολοφόνος να γίνεις;
Γνωρίζεις αδελφέ μου, κιόλας, την λέξη «περιφρόνηση»; Και τον βάσανο της δικαιοσύνης σου που σε υποχρεώνει να είσαι δίκαιος με αυτούς που σε περιφρονούν;
Αναγκάζεις πολλούς να αλλάξουνε γνώμη για εσένα: Αυτό δεν σου το συγχωρούνε ποτέ. Τους πλησίασες, μα τους άφησες πίσω σου: Αυτό δεν θα σου το συγχωρήσουνε ποτέ.
Τους ξεπέρασες: Μα όσο ψηλότερα ανεβαίνεις, τόσο μικρότερο σε βλέπει το μάτι του φθόνου. Μα τις πιο πολλές φορές μισείται αυτός που πετά.
«Πως θέλετε να είσαστε δίκαιοι απέναντι μου! – πρέπει να πεις –διαλέγω την αδικία σας για μένα, σαν τη μερίδα που μου ταιριάζει».
Αδικία και βρωμιά ρίχνονται πάνω στον μοναχικό: Αλλά αδελφέ μου, αν θέλεις να είσαι ένα αστέρι, τότε δεν πρέπει για αυτό να τους φωτίζεις λιγότερο!
Και φυλάξου από τους κακούς και τους δίκαιους! Ευχαρίστως σταυρώνουν εκείνον που εφευρίσκει την ίδια τους την αρετή – μισούνε τον μοναχικό.
Φυλάξου επίσης και από την απλότητα! Όλα φαίνονται ανόσια, αν δεν είναι απλά: Παίζει ευχαρίστως με την φωτιά – των ιεροεξεταστών!
Φυλάξου επίσης από τους παροξυσμούς της αγάπης σου! Πολύ γρήγορα απλώνει το χέρι του ο μοναχικός σε εκείνον που συναντά.
Δεν έχεις το δικαίωμα να δίνεις το χέρι σε μερικούς ανθρώπους, παρά μόνο το πόδι: Και θέλω το πόδι σου να έχει αρπακτικά νύχια.
Μα ο χειρότερος εχθρός που μπορείς να συναντήσεις θα είσαι πάντα ο ίδιος εσύ: Τον ίδιο τον εαυτό σου καιροφυλαχτείς σε σπηλιές και σε δάση.
Μοναχικός πορεύεσαι τον δρόμο που οδηγεί στον εαυτό σου! Και ο δρόμος σου περνά μπροστά από σένα τον ίδιο και από τους εφτά δαίμονες σου.
Ο ίδιος εσύ θα είσαι αιρετικός για τον εαυτό σου, και μάγος καιμάντης και μωρός και άπιστος και ανόσιος και κακός.
Πρέπει να θέλεις να καείς στην ίδια σου τη φλόγα: Πως θα ήθελες να ξαναγεννηθείς, αν δεν γίνεις πρώτα στάχτη!
Τον δρόμο του Δημιουργού πορεύεσαι, μοναχικέ: Ένα Θεό θες να δημιουργήσεις για τον εαυτό σου, από τους εφτά δαίμονες σου!
Τον δρόμο εκείνου που αγαπά πορεύεσαι, ερημίτη: Τον εαυτό σου αγαπάς και γι' αυτό τον περιφρονείς όπως μόνο εκείνοι που αγαπούν περιφρονούν.
Εκείνος που αγαπά θέλει να δημιουργήσει, γιατί περιφρονεί! Τι ξέρει από αγάπη αυτός που δεν θα έπρεπε να περιφρονεί ακριβώς ό,τι αγαπά;
Απομονώσου με την αγάπη σου και με την δημιουργία σου, αδελφέ μου, κι αργότερα πια, θα σ' ακολουθήσει χωλαίνοντας και η δικαιοσύνη.
Με τα δάκρυα μου πήγαινε στην απομόνωση σου, αδελφέ μου. Αγαπώ αυτόν που θέλει να δημιουργήσει πάνω απ' τον ίδιο του τον εαυτό και χάνεται για αυτό.
Έτσι μίλησε ο Ζαρατούστρα.
«Όποιος γυρεύει, εύκολα χάνεται και ο ίδιος. Κάθε απομόνωση είναι ενοχή.» Έτσι μιλά το κοπάδι. Και επί χρόνια και χρόνια ανήκες στο κοπάδι.
Η φωνή του βοσκού θα αντηχεί ακόμα και μέσα σου. Και όταν θα πεις: «Δεν έχω πια την ίδια συνείδηση με εσάς!», αυτό θα είναι ένα παράπονο και ένας πόνος.
Κοίτα, και τον πόνο τούτον ακόμα τον γέννησε η Μία συνείδηση: Και αυτής της συνείδησης η τελευταία λάμψη καίει ακόμα πάνω στη θλίψη σου.
Είσαι μια καινούρια δύναμη και ένα καινούριο δικαίωμα; Μία πρώτη κίνηση; Ένας τροχός που κυλάει μόνος του; Μπορείς να αναγκάσεις ακόμα και αστέρια να περιστρέφονται γύρω σου;
Αχ, υπάρχουνε τόσες αθέμιτες επιθυμίας για το ύψος. Υπάρχουνε τόσοι σπασμοί φιλόδοξων! Δείξε μου πως δεν είσαι από εκείνους που έχουν αθέμιτες επιθυμίες ούτε και κανένας φιλόδοξος!
Αχ, υπάρχουνε τόσο πολλές μεγάλες σκέψεις, που δεν κάνουν τίποτα περισσότερο από ότι μια φούσκα: Φουσκώνουν και σχηματίζουν κενά.
Ονομάζεσαι ελεύθερος; Θέλω να ακούσω την κυρίαρχη σκέψη σου και όχι πως ξέφυγες από έναν ζυγό.
Είσαι Τέτοιος που να έχεις το δικαίωμα να ξεφύγεις από ένα ζυγό; Υπάρχουν μερικοί που πετούνε την τελευταία αξία τους όταν πετάξουνε από πάνω τους την σκλαβιά τους.
Ελεύθερος από τι; Τι τον νοιάζει τον Ζαρατούστρα! Μα το μάτι σου πρέπει φωτεινό να μου αναγγείλει: Ελεύθερος προς τι;
Μπορείς να δώσεις ο ίδιος στον εαυτό σου το κακό σου και το καλό σου και να κρεμάσεις από πάνω σου την θέληση σου σαν έναν νόμο; Μπορείς να είσαι ο ίδιος εσύ δικαστής του εαυτού σου και του νόμου σου εκδικητής;
Είναι φριχτό να είναι κανένας μόνος του με τον δικαστή και με τον εκδικητή του ίδιου του, του εαυτού. Έτσι πετάγεται ένα αστέρι στο έρημο διάστημα και στην παγωμένη πνοή της μοναξιάς.
Σήμερα ακόμη υποφέρεις από τους Πολλούς, ο Ένας εσύ: Σήμερα ακόμη έχεις όλο το θάρρος σου και τις ελπίδες σου.
Μα κάποτε, θα σε κουράσει η μοναξιά, κάποτε θα λυγίσει η περηφάνια σου και το θάρρος σου θα τρίξει. Κάποτε θα φωνάξεις «είμαι μόνος»!
Κάποτε, δεν θα βλέπεις πια το ύψος σου και θα είσαι πολύ χαμηλά. Το ίδιο σου το υπέροχο θα σου προξενεί φόβο σαν φάντασμα. Κάποτε θα φωνάξεις «όλα είναι ψεύτικα»!
Υπάρχουν αισθήματα που θέλουν να σκοτώσουν τον μοναχικό. Αν δεν το κατορθώσουν, τότε πρέπει να πεθάνουν τα ίδια αυτά! Μα το μπορείς, δολοφόνος να γίνεις;
Γνωρίζεις αδελφέ μου, κιόλας, την λέξη «περιφρόνηση»; Και τον βάσανο της δικαιοσύνης σου που σε υποχρεώνει να είσαι δίκαιος με αυτούς που σε περιφρονούν;
Αναγκάζεις πολλούς να αλλάξουνε γνώμη για εσένα: Αυτό δεν σου το συγχωρούνε ποτέ. Τους πλησίασες, μα τους άφησες πίσω σου: Αυτό δεν θα σου το συγχωρήσουνε ποτέ.
Τους ξεπέρασες: Μα όσο ψηλότερα ανεβαίνεις, τόσο μικρότερο σε βλέπει το μάτι του φθόνου. Μα τις πιο πολλές φορές μισείται αυτός που πετά.
«Πως θέλετε να είσαστε δίκαιοι απέναντι μου! – πρέπει να πεις –διαλέγω την αδικία σας για μένα, σαν τη μερίδα που μου ταιριάζει».
Αδικία και βρωμιά ρίχνονται πάνω στον μοναχικό: Αλλά αδελφέ μου, αν θέλεις να είσαι ένα αστέρι, τότε δεν πρέπει για αυτό να τους φωτίζεις λιγότερο!
Και φυλάξου από τους κακούς και τους δίκαιους! Ευχαρίστως σταυρώνουν εκείνον που εφευρίσκει την ίδια τους την αρετή – μισούνε τον μοναχικό.
Φυλάξου επίσης και από την απλότητα! Όλα φαίνονται ανόσια, αν δεν είναι απλά: Παίζει ευχαρίστως με την φωτιά – των ιεροεξεταστών!
Φυλάξου επίσης από τους παροξυσμούς της αγάπης σου! Πολύ γρήγορα απλώνει το χέρι του ο μοναχικός σε εκείνον που συναντά.
Δεν έχεις το δικαίωμα να δίνεις το χέρι σε μερικούς ανθρώπους, παρά μόνο το πόδι: Και θέλω το πόδι σου να έχει αρπακτικά νύχια.
Μα ο χειρότερος εχθρός που μπορείς να συναντήσεις θα είσαι πάντα ο ίδιος εσύ: Τον ίδιο τον εαυτό σου καιροφυλαχτείς σε σπηλιές και σε δάση.
Μοναχικός πορεύεσαι τον δρόμο που οδηγεί στον εαυτό σου! Και ο δρόμος σου περνά μπροστά από σένα τον ίδιο και από τους εφτά δαίμονες σου.
Ο ίδιος εσύ θα είσαι αιρετικός για τον εαυτό σου, και μάγος καιμάντης και μωρός και άπιστος και ανόσιος και κακός.
Πρέπει να θέλεις να καείς στην ίδια σου τη φλόγα: Πως θα ήθελες να ξαναγεννηθείς, αν δεν γίνεις πρώτα στάχτη!
Τον δρόμο του Δημιουργού πορεύεσαι, μοναχικέ: Ένα Θεό θες να δημιουργήσεις για τον εαυτό σου, από τους εφτά δαίμονες σου!
Τον δρόμο εκείνου που αγαπά πορεύεσαι, ερημίτη: Τον εαυτό σου αγαπάς και γι' αυτό τον περιφρονείς όπως μόνο εκείνοι που αγαπούν περιφρονούν.
Εκείνος που αγαπά θέλει να δημιουργήσει, γιατί περιφρονεί! Τι ξέρει από αγάπη αυτός που δεν θα έπρεπε να περιφρονεί ακριβώς ό,τι αγαπά;
Απομονώσου με την αγάπη σου και με την δημιουργία σου, αδελφέ μου, κι αργότερα πια, θα σ' ακολουθήσει χωλαίνοντας και η δικαιοσύνη.
Με τα δάκρυα μου πήγαινε στην απομόνωση σου, αδελφέ μου. Αγαπώ αυτόν που θέλει να δημιουργήσει πάνω απ' τον ίδιο του τον εαυτό και χάνεται για αυτό.
Έτσι μίλησε ο Ζαρατούστρα.
Αναρτήσεις
