Υπάρχει ηθική στην πολιτική;
ΑΠΟ ΤΟΝ ΧΡΗΣΤΟ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗ

Ηθικώς πώς μπορείς να συζητάς ισότιμα με μία χώρα που κατέχει το μισό ενός κράτους-μέλους της Ε.Ε., με ενεργή παρουσία ογκώδους, επιθετικού, στρατού, με λεηλασία των περιουσιών εκείνων που εξεδίωξε;Με απασχολεί πολλά χρόνια το ερώτημα - από τότε που μπήκε μέσα μου το «σκουλήκι της πολιτικής».Το κάνω πιο απλοποιημένο (ή πιο αφελές, αν θέλετε) το ερώτημα - το εξειδικεύω, χάριν συζήτησης: εάν το συμφέρον της χώρας μου (όπως και αν αυτό ορίζεται ή είναι αντιληπτό από τη «συντριπτική πλειοψηφία», που επίσης είναι ένα θέμα), επιτάσσει να υποστηρίξω μια χώρα ανήθικη, μη δημοκρατική, προκειμένου να κερδίσω τη δική της υποστήριξη, θα το κάνω;Εγώ, στις μέχρι τώρα ανόητες, πολιτικο-φιλοσοφικές περιπλανήσεις μου λέω κατηγορηματικά όχι - ίσως και γι' αυτό δεν κάνω για το «επάγγελμα», χωρίς ετούτο να σημαίνει ότι όλοι όσοι ασχολούνται με αυτό είναι εξ ορισμού ανήθικοι. Ας το «χοντρύνω» πιο πολύ. Η Κίνα είναι πλέον μια παγκόσμια οικονομική (και όχι μόνο) υπερδύναμη. Ένα τόσο δα οικονομικό της παράθυρο να σου ανοίξει, την έκανες την μπάζα σου, ιδίως εάν είσαι μικρή χώρα και το «τόσο δα» από την Κίνα είναι ο... μισός σου προϋπολογισμός. Η Κίνα είναι και μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Μετράει και περνάει ο λόγος της. Πολλές φορές. Εμείς, κυρίως λόγω της Κύπρου, έχουμε «ανοιχτές παρτίδες» με τον ΟΗΕ, χρειαζόμαστε την υποστήριξη και τα ψηφίσματά του - όχι πως θα μας λύσουν αύριο το πρόβλημά μας (τόσα και τόσα ψηφίσματα υπέρ μας έχουν εκδοθεί, είδατε καμιά ουσιαστική πρόοδο στο Κυπριακό;), αλλά ίσως βοηθήσουν να μείνει «ανοιχτό», να μην κλείσει εις βάρος μας.Η Κίνα, από την άλλη, ήταν και είναι ακόμα μία χώρα με πολύ βεβαρυμμένο «δημοκρατικό μητρώο», όσα βήματα (λίγα, βέβαια) και αν έχει κάνει προς μια πιο θετική κατεύθυνση. Οι πολίτες της δεν έχουν ελευθερία. Οι αντιφρονούντες δεν έχουν λόγο, και συνήθως καταλήγουν σε φυλακές χωρίς δίκη. Οι καταδικασθέντες σε θάνατο (ενίοτε και για απλές κλοπές) εκτελούνται με συνοπτικές διαδικασίες. Το Διεθνές Δίκαιο δεν της λέει τίποτα. Τι κάνεις, λοιπόν, εσύ, όταν συμβαίνουν όλα αυτά; Σιωπάς, βέβαια, διότι αλλιώς θίγεται το συμφέρον σου. Χωρίς να σκέφτεσαι, ωστόσο, ότι η σιωπή, εκτός από χρυσός, είναι και... συνενοχή. Έτσι δεν είναι;Τα ίδια, σε διαφορετικό επίπεδο, ισχύουν και με την Τουρκία. Τη χώρα που όλοι ερωτεύτηκαν ξαφνικά και τη θέλουν κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όχι «για το καλό της», όπως τόσο υποκριτικά υποστηρίζεται, αλλά για το συμφέρον (ή το μη συμφέρον) όσων θέλουν (αλλά και εκείνων που δεν θέλουν) την ένταξή της.Εμένα, στην παρούσα φάση, δεν με ενδιαφέρουν τα περί «ασπίδας εναντίον της εξάπλωσης του ισλαμικού φονταμενταλισμού στην Ευρώπη», που προβάλλουν ορισμένοι ως επιχείρημα για να ενισχύσουν την ανάγκη να γίνει η Τουρκία, το γρηγορότερο, μέλος της Ε.Ε. Ηθικώς, λέω, μπορεί να υποστηριχθεί μία χώρα που σαφώς παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα τόσο στη δική της επικράτεια όσο και στην Κύπρο; (Τόσα και τόσα ψηφίσματα του ΟΗΕ το καταμαρτυρούν και το καταδικάζουν.)Ηθικώς, λέω ακόμα, πώς μπορείς να συζητάς ισότιμα με μία χώρα που κατέχει το μισό ενός κράτους-μέλους της Ε.Ε., με ενεργή παρουσία ογκώδους, επιθετικού, στρατού, με λεηλασία των περιουσιών εκείνων που εξεδίωξε και με στέρηση της ελευθερίας να επιστρέψουν στις εστίες τους; Αλλά, εν κατακλείδει, όταν κάποιος σκέφτεται έτσι (αφελώς, εάν θέλετε), εννοείται ότι βασική προϋπόθεση για να μη γίνει ταυτόχρονα και γραφικός είναι τα περί ηθικής, που προτάσσει, να τα σέβεται και να τα εφαρμόζει πρώτος εκείνος. Τότε, ναι, είσαι δυνατός. Πανίσχυρος. Και μπορείς να τα βάλεις, όσο μικρούλης στο μέγεθος και αν είσαι, όχι μόνο με την Τουρκία αλλά και με την τερατώδη Κίνα...